Sensor City toont potentie individueel reisadvies

Het project Sensor City Mobility in Assen heeft vooral laten zien wat mogelijk wordt als een groot aantal partijen samenwerkt om ‘Big Data’ om te zetten naar individuele reisadviezen.

In het project werd een aantal systemen beproefd die ertoe moeten bijdragen dat automobilisten sneller hun doel bereiken of kiezen voor de snelste vervoerwijze.

Aan het experiment dat twee jaar geleden begon namen ruim 150 testrijders deel uit de regio Assen. Het experiment werd opgezet door 14 partijen uit overheid en bedrijfsleven. Er werd gebruik gemaakt van het grootschalig stedelijk sensornetwerk van Sensor City in Assen, dat in het kader van het experiment werd beproefd als een living lab.

Tijdens het experiment zijn onder meer de Rijstijlmonitor, Navigatie Plus en Slimmer Reizen getest. Dat gebeurde via een kastje in de auto dat communiceerde met het sensornetwerk en de verzamelde informatie doorgaf via een tablet in de auto. Een andere groep testte de Reisalarm App via de smartphone. Een groep reizigers beproefde zowel de diensten als de app.

Niet alle voorzieningen werden optimaal gebruikt door de deelnemers. Daarom is over het daadwerkelijke effect op het keuzegedrag van de reizigers nog weinig bekend geworden. Wel leverde de experimenten veel nuttige informatie over de technische mogelijkheden en moeilijkheden.

De Rijstijlmonitor werd wel vrij regelmatig bekeken door de deelnemers. Doel daarvan was om automobilisten bewuster te maken van hun rijstijl en om veilig en duurzamer gedrag te realiseren door het tonen van een kengetal op de On Board Unit. Bij ongeveer de helft van de deelnemers die het systeem gebruikten, leidde dat ook daadwerkelijk tot rustiger rijgedrag.

Het routeadvies dat deelnemers kregen was gebaseerd op de dienst Smart Routing, een manier van route plannen waarbij niet alleen rekening wordt gehouden met de reistijd van de individuele automobilist, maar ook met de reistijd voor het collectief van verkeersdeelnemers. Daarvoor moet men wel de navigatie inschakelen, maar driekwart geeft aan dat ze het navigatiesysteem alleen aanzetten bij routes die men niet kent.

De proef leverde in ieder geval een ‘proof of concept’ op. Met andere woorden, technische lijkt het mogelijk zo’n systeem op te zetten. En de deelnemers leken in ieder geval bereid beperkte variaties in reistijden te accepteren als dit de doorstroming van het collectief verbetert. Zes minuten vertraging op een reistijd van 30 minuten vindt men nog acceptabel.

Het parkeeradvies was erop gericht om automobilisten zo snel mogelijk te geleiden naar een parkeergarage, waar ze op basis van kentekenherkenning werden binnen gelaten. Een simulatiestudie liet zien als 20 procent van de bestuurders de applicatie gebruikt de reistijd met 7 procent kan teruglopen.

Het multimodale reisadvies dat deelnemers aangeboden kregen, blijkt in Assen in ieder geval nog niet aan te slaan. Het aantal uitgebrachte adviezen was is in de praktijk gering. Kennelijk zijn de verkeersproblemen rond Assen nog niet zo groot, dat bijvoorbeeld P+R een alternatief vormt voor een bepaalde reis.

Naast deze diensten in de auto hebben de deelnemers ook de app ReisAlarm op hun smartphone getest. ReisAlarm geeft een reisadvies voor auto en openbaar vervoer inclusief een melding van het tijdstip waarop de reiziger het beste kan vertrekken om op tijd te komen voor afspraken. Belangrijkste les uit de proef is dat het systeem helpt om de reispatronen van de reizigers beter in beeld te brengen. Over het daadwerkelijk gebruik door de deelnemers valt nog weinig te zeggen.

Verder zijn in het project stappen gezet om verkeerstromen nauwkeuriger te meten en te combineren met slimme algoritmes. Dat maakt het mogelijk om nauwkeurige verkeersvoorspellingen te doen. Er is een online dynamisch verkeersmodel voor Assen uit voortgekomen en het effect van zogenaamd adaptief regelen is getest. Dat laatste wil zeggen het bijsturen van de verkeersregeling aan de hand van de actuele verkeerssituatie. Uit modelberekeningen voor vier routes blijkt dat daar de verliestijd met 60 procent kon worden bekort.

Eindconclusie van TNO, die deelname aan de project en ook aan de evaluatie van de resultaten, dat een goede eerste stap gezet is om te komen tot individueel reisadvies. En ook dat het project direct of indirect heeft geleid tot het ontstaan van nieuwe spin-off bedrijven en producten en van nieuwe samenwerkingsverbanden.

Verder pleit TNO ervoor de verschillende oplossingen verder te ontwikkelen met behulp van proeven met meer deelnemers en op andere locaties in Nederland.

Zo is TNO zelf partner in de Praktijkproef Amsterdam waarin de Reisalarm App, die ontwikkeld is binnen Sensor City verder wordt ontwikkeld. De bedoeling is dat ruim 15.000 deelnemers met deze app reisadviezen krijgen tijdens grote evenementen en regulier verkeer in de regio Amsterdam. Twee andere partners uit het consortium, MagicView en Mobuy zijn betrokken bij een test onder de naam Viapass rondom Rekeningrijden in de regio Brussel en gebruiken concepten die beproefd zijn tijdens het experiment in Assen.

Sensor City zelf is van plan om samen met andere partners deel te nemen in het programma Beter Benutten in Noord-Nederland.