Europees openbaar vervoer weer in de lift, maar herstel kost tijd

In heel Europa herstelt het openbaar vervoer zich nu de coronamaatregelen steeds meer versoepeld worden. Frankrijk en Duitsland zitten wat volume betreft al dicht bij het niveau van voor de crisis, maar in Nederland en het Verenigd Koninkrijk zijn er nog steeds beduidend minder reizigers. Dat laatste komt doordat in die landen mensen vaker thuiswerken.

Dat blijkt uit een recent onderzoek van ING Research die de OV-cijfers in verschillende landen onder de loep nam. Naarmate de vaccinatiegraad in heel Europa stijgt vullen de bedrijven, scholen en universiteiten zich langzaam weer en stappen meer reizigers weer in bus en trein.

Grote verschillen per land

Het herstel verschilt sterk per land, constateert ING. Het aantal reizigers in Zwitserland, Duitsland en Frankrijk nadert al weer het niveau van voor de uitbraak van het virus, met een daling van slechts ongeveer 10 procent. In Nederland en het Verenigd Koninkrijk ligt het passagiersvolume nog steeds aanzienlijk lager, met ongeveer 25 tot 30 procent.

De Europese bus-, trein- en metrobedrijven kregen grote klappen te verwerken. Ze zagen het aantal passagiers teruglopen met 60 tot meer dan 80 procent tijdens de eerste golf en 40 tot 60 procent tijdens de tweede en derde golf. In Italië, Spanje en Frankrijk, die bijzonder strenge lockdown-regimes hadden, was aanvankelijk de grootste terugval te zien.

Voordat de coronacrisis uitbrak groeide het openbaar vervoer nog structureel in Europa door de toename van de stedelijke beroepsbevolking in de Europese landen. ING verwacht dat het herstel, dat nu al te zien is, zich verder zal doorzetten. Niettemin zal het tijd kosten voordat de volumes in de verschillende landen weer op hetzelfde niveau zitten als voorheen. Het reisgedrag is immers veranderd en onzeker is hoe het aantal coronabesmettingen zich de komende tijd zal ontwikkelen.

Dienstensector

De verschillen in de snelheid waarmee het openbaar vervoer zich per land herstelt laten zich volgens ING deels verklaren door de structuur van de economie. Vervoersvolumes blijven achter in de landen waar de dienstensector sterk vertegenwoordigd is, zoals Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Veel werknemers in de financiële dienstverlening, de IT en de adviessector werkten tijdens de pandemie vanuit huis. En dat doen ze nu ook nog steeds grotendeels. ING verwacht dat het daarom nog wel even kan duren voordat de verliezen die de OV-bedrijven geleden hebben weer gecompenseerd worden door groeiende aantallen passagiers.

De structuur van de economie is niet de enige factor die van invloed is op het reisgedrag, constateert ING. Uit het onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat een relatief groot deel van de mensen die thuis werken met het openbaar vervoer reist.

Treinreizigers NS

Ook NS ziet sinds mei een stijgende lijn in het aantal reizigers dat de trein weer neemt, zo meldt de vervoerder vandaag. Nu de vakanties in het noorden en midden van het land voorbij zijn, is bijna 70 procent van de reizigers weer terug, in vergelijking met dezelfde periode in 2019. Afgelopen dinsdag was er een uitschieter met bijna 700.000 reizigers.

In het weekend ligt het percentage reizigers steeds iets hoger. Afgelopen weekend was driekwart van het aantal reizigers ten opzichte van 2019 weer terug.