‘Flink inzetten op spoor belangrijk voor bereikbaarheid’

De potentie van het spoor wordt nog niet volledig benut. Het is niet alleen een kwestie van investeren in meer infrastructuur, maar ook in innovaties. Flink inzetten op het spoor is belangrijk. Voor de bereikbaarheid, voor het klimaat, maar ook om voor te lopen op de ontwikkeling van schone, elektrische vrachtwagens. Dat kwam naar voren tijdens de openingsessie van RailTech Europe 2019, een van de grootste vakbeurzen op het gebied van spoor in Europa. Hier spraken Roger van Boxtel (NS) Matthias Ruete (Europese Commissie), John Voppen (ProRail) en Libor Lochman (CER).

De sprekers benadrukten tijdens de opening het belang van het spoor, maar ook de noodzaak om nu te innoveren. Daardoor kan van het spoor een nog aantrekkelijkere modaliteit gemaakt worden. “Nu is het momentum voor de modal shift naar spoor”, aldus Voppen. Lochman van de Europese spoorlobbyorganisatie CER: “Ons gezamenlijke doel is om van het spoor transportmiddel nummer een te maken.”

De sprekers waren het erover eens dat er grote uitdagingen liggen voor de sector, vanwege de verwachte groei. In Nederland wordt in de komende twintig jaar een groei van 40 procent verwacht. “Er zijn grote investeringen nodig in Nederland en in Europa”, aldus Van Boxtel. Die investeringen in rail moeten het mogelijk maken om niet alleen sneller, maar ook vaker te rijden. “We moeten alle Europese steden met elkaar verbinden.” De NS-directeur benadrukte dat hiervoor “meer Europa” nodig is en “minder nationale belangen”.

Zelfrijdende treinen

Van Boxtel hamerde ook op het belang van voldoende ruimte. NS investeert namelijk flink in treinen, maar dit zorgt voor een tekort aan opstelterreinen. Verder zei hij trots te zijn op het mooie station Utrecht Centraal dat kort geleden werd opgeleverd, maar tegelijkertijd zijn daar sommige perrons nu alweer te klein. Daarom is financiering nodig voor extra perrons en sporen, benadrukt hij.

Voppen van ProRail vulde daarop aan dat het systeem ook behoort te veranderen. “Uitbreiding van de infrastructuur is niet de enige manier om groei te ondersteunen. We moeten innoveren.” Er is volgens hem bijvoorbeeld best veel mogelijk door gewoon efficiënter gebruik te maken van de bestaande infrastructuur. Zo kan veel gewonnen worden door het spoor te ontvlechten en beter in te delen. Doorgroeien kan volgens ProRail door meer spanning op de bovenleiding te zetten, de treinbeveiliging aan te passen en gebruik te maken van de techniek van zelfrijdende treinen.

Strijd

De sprekers noemden ook allemaal het klimaat als een belangrijk thema voor de spoorsector. Het spoor is namelijk een beduidend duurzamere modaliteit dan vervoer over de weg. Dit zorgt voor een grote aantrekkingskracht van het spoor, al is het belangrijk om het spoor nog milieuvriendelijker te maken. In Nederland rijden alle treinen van NS al op windenergie, maar over het algemeen rijden treinen nog steeds op diesel.

“Spoor is waarschijnlijk de meest milieuvriendelijke modaliteit, maar we verliezen de strijd”, aldus Ruete. Dit komt omdat de ontwikkelingen op het gebied van elektrische trucks en auto’s heel snel gaan. Toch kunnen die modaliteiten niet op korte termijn de oplossing vormen, denkt Van Boxtel. “Als we moeten wachten op elektrische auto’s en niemand investeert in het spoor, dan worden de problemen voor de mobiliteit alleen maar groter.”

Met medewerking van Jan Pieter Rottier

RailTech Europe 2019 is van 26 tot en met 28 maart in de Jaarbeurshallen in Utrecht. De organisatie is in handen van zustervakblad SpoorPro. Een groot deel van het programma, bestaande uit onder meer een beurs en drie congressen, is gratis. Meer informatie is te vinden op https://events.railtech.com/europe2019/