NS keert schadevergoeding uit aan zieke (oud-)medewerkers door chroom-6

NS heeft gedurende een periode van bijna dertig jaar zijn medewerkers onvoldoende beschermd tegen chroom-6, concludeert Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dinsdag na onderzoek in opdracht van de vervoerder. NS noemt de onderzoeksresultaten “verdrietig en pijnlijk”. Slachtoffers kunnen aanspraak maken op een schadevergoeding tussen de ruim 5300 euro en ruim 42.700 euro. 

Het RIVM deed onderzoek naar in hoeverre (oud) medewerkers op zeventien onderhoudslocaties tussen tussen 1970 en 2020 in contact konden komen met chroom-6, iets dat onder meer kanker en chronische longziekten kan veroorzaken. Uit het onderzoek kwam naar voren dat er grote verschillen tussen de functiegroepen en locaties waren wat blootstelling betreft. Met name de medewerkers in revisie- en onderhoudsbedrijven, zoals schilders, lassers en monteurs in werkplaatsen, hadden hier vanwege klussen aan oude verflagen verhoogde kans op.

Er is volgens het RIVM niet altijd volgens geldende regels voor veilig en gezond werken gehandeld. Hierdoor is de blootstelling aan chroom-6 mogelijk hoger dan nodig geweest, temeer daar NS tot 2014 geen metingen deed om vast te stellen hoeveel chroom-6 er in de lucht binnen werkplaatsen zat.

“Er bleek binnen NS weinig kennis over de schadelijkheid van chroom-6 en onvoldoende besef dat chroom-6 kon vrijkomen bij werk aan oude verflagen”, schrijft het RIVM. “Tijdens een groot deel van de onderzochte periode nam NS dan ook onvoldoende maatregelen om de blootstelling te verminderen. Zoals het installeren van afzuiginstallaties. Ook lette NS onvoldoende op of medewerkers persoonlijke ademhalingsbescherming, zoals stofmaskers, droegen.”

Het RIVM wijst er bovendien op dat de medewerkers onvoldoende geïnformeerd werden over de gevaren van chroom-6. Ook het vervolgtraject liet te wensen over, omdat medewerkers niet met regelmaat zijn onderzocht op de gevolgen van de blootstelling aan chroom-6.

Schadevergoeding NS

“De onderzoeksresultaten van het RIVM liegen er niet om: NS beschermde (oud)collega’s onvoldoende tegen chroom-6. Namens de Raad van Bestuur van NS bied ik alle collega’s en oud-collega’s die ziek zijn geworden of zich daar zorgen over maken mijn verontschuldigingen aan voor de manier waarop toen is gewerkt”, laat president-directeur Wouter Koolmees weten in een reactie

“Voor hen zijn de resultaten verdrietig. Voor een maatschappelijke organisatie als NS zijn de resultaten uitermate pijnlijk. Als erkenning heeft NS – met steun van de vakbonden – een regeling opgesteld voor gedupeerden. We hopen dat zij daar gebruik van maken.”

Medewerkers en oud-medewerkers van de NS die ziek zijn geworden door hun werk met chroom-6, kunnen van het spoorbedrijf een schadevergoeding krijgen tussen de ruim 5300 euro en ruim 42.700 euro. De hoogte van het bedrag is afhankelijk van de ernst van de ziekte en de duur van de blootstelling aan de gevaarlijke stof.

Hoeveel mensen aanspraak zullen maken op de schaderegeling, kan de NS niet voorspellen. “Ook eventuele nabestaanden kunnen een aanvraag doen voor een nabestaandenuitkering”, aldus het spoorbedrijf. De regeling is dinsdag per direct opengesteld. NS heeft de regeling vooraf besproken met de vakbonden FNV, CNV en VVMC. “Wij zijn tevreden dat NS hierin ruimhartig is”, zegt CNV-onderhandelaar Ike Wieringa in een reactie op de schaderegeling.

‘Had niet gehoeven’

FNV Spoor is bij monde van bestuurder Henri Jansen weliswaar blij met de opgestelde regeling, maar stelt tevens vast dat dit allemaal niet had gehoeven “als de NS-deskundigen op tijd hadden ingegrepen”.

FNV noemt het beeld dat uit het RIVM-onderzoek naar voren komt, “schokkend”. “In het rapport staat te lezen dat meetgegevens tientallen jaren niet werden bijgehouden, dat er niks werd geregistreerd, terwijl dat wel verplicht is, risico-inventarisaties en verbeterplannen ontbraken, dat er geen goede persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig waren en dat toezicht hierop ontbrak.” De bond wijst tevens naar het gegeven dat er na de uitbesteding en privatisering van de arbodienstverlening voor preventie “geen ruimte” meer was.

“Kennis van de specifieke arbeidsomstandigheden in de werkplaatsen was bij de ingehuurde, sterk wisselende inzet van bedrijfsartsen veelal afwezig.”

Dit is een aangepaste versie van een eerder verschenen artikel op zusterpublicatie SpoorPro.

Lees ook:

• Werkzaamheden aan GVB-trams stil vanwege chroom-6