Vraagafhankelijk ov blijft stiefkindje
Ook in de drie noordelijke provincies rijden er minder streekbussen door het landelijk gebied. Vraagafhankelijk openbaar vervoer moet die rol overnemen. Maar dat blijft een moeizame zaak.
Dat schrijft de Noordelijke Rekenkamer in het rapport ‘Met de bus naar de stad’. Dat laatste wil nog wel lukken, als je genoeg moeite doet. Met de Opstapper in Friesland kun je bijvoorbeeld bijna overal komen. De Opstapper is een taxi(busje) (maximaal 8 personen) dat mensen op aanvraag vervoert van een kern zonder of met beperkt regulier OV naar een regionaal OV knooppunt. Maar de Opstapper wordt weinig gebruikt. De bezettingsgraad van de Opstapper schommelt al jaren rond de 1,2 personen per rit. Er zijn drempels: de reiziger moet van tevoren bellen en de Opstapper rijdt in beginsel van halte naar halte volgens een dienstregeling en is daarmee minder flexibel dan een regiotaxi.
Daar komt bij dat – volgens de Rekenkamer – de provincie een ambivalente houding heeft ten aanzien van de Opstapper. Enerzijds moet de Opstapper een gebiedsdekkend vangnet bieden op plaatsen en tijden dat het reguliere openbaar vervoer niet (meer) rijdt. Anderzijds brengt deze vorm van vervoer bij toenemend gebruik financiële risico’s voor de provincie met zich mee. ‘Het doel om de Opstapper te integreren met het gemeentelijke doelgroepenvervoer is nog niet bereikt.’
Ook in de andere provincie is het vervangen vervoer nog niet wat het zou moeten zijn. Volgens de Rekenkamer ligt in de informatie van het OV-bureau Groningen Drenthe aan Provinciale Staten het accent op het succesvolle Hoogwaardig Openbaar vervoer (de Qliners). Daardoor blijft buiten beeld dat het gebruik van de minder gebruikte buslijnen in perifere gebieden is afgenomen. Doordat de frequentie van dit type lijnen omlaag is gebracht en reguliere lijnen zijn omgezet naar een LijnBelBus, is de drempel om hiervan gebruik te maken verhoogd. Daar komt bij dat er in dit segment van het openbaar vervoer een veelheid aan busjes en taxi’s – bijvoorbeeld de Regiotaxi – rijdt onder verschillende namen en voorwaarden. Informatie over telefoonnummers en tarieven van dit type vervoer is sterk versnipperd.
Volgens de Rekenkamer komt dit ook doordat de provincie een ambivalente houding heeft ten aanzien van de Regiotaxi: enerzijds moet er een vangnet zijn op momenten en plaatsen dat er geen regulier openbaar vervoer beschikbaar is, maar anderzijds brengt een toegenomen gebruik extra uitgaven met zich mee. ‘Door besparingen is de kloof tussen het hoogwaardige en het kleinschalige openbaar vervoer toegenomen. Het doel om aanvullend openbaar vervoer te integreren met het gemeentelijke doelgroepenvervoer is (nog) niet bereikt.’
