Zero emissie bussen om de stad schoner te maken

Amsterdam en Rotterdam krijgen ieder 8 miljoen euro extra om binnenstedelijke knelpunten ten aanzien van de luchtkwaliteit aan te pakken. Geld gaat onder meer naar een schoner OV, het faciliteren van meer laadpunten voor elektrisch rijden en een sloopregeling voor vervuilende bestelbusjes.

Het geld komt voort uit het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). Bij de start van dat programma in 2009 was de uitstoot van stikstofdioxide langs ruim 300 km rijbaan te hoog. Het gaat nu nog om 10 km, met hardnekkige knelpunten in Amsterdam en Rotterdam. Daarom krijgen beide steden extra middelen ter beschikking.

Amsterdam heeft de afgelopen jaren al tal van maatregelen genomen om de luchtkwaliteit te verbeteren, aldus Dijksma. De belangrijkste daarvan zijn een grote milieuzone voor het vrachtverkeer en daarnaast is de gemeente koploper op het gebied van elektrisch vervoer. En de komende jaren worden milieuzones ingevoerd voor onder meer bestelvoertuigen, taxi’s en touringcars. Er komt ook een regeling schoner parkeren voor nieuwe parkeervergunningen.
Om de knelpunten aan te pakken, wil Amsterdam dat het GVB versneld dieselbussen vervangt door schone zero emissie bussen. De aanschaf van zero emissie bussen kent echter meerkosten, en bovendien is extra geld nodig voor de benodigde infrastructuur.

Rotterdam zet in op het vergroten van het aandeel van fietsverkeer en OV-gebruik en op het verschonen van het wagenpark in de stad. Er is besloten tot een groot aantal maatregelen, waaronder bijvoorbeeld het stimuleren van schonere binnenvaart, een verbod voor vrachtauto’s op de ’s-Gravendijkwal, het invoeren van een milieuzone voor alle categorieën sterk vervuilende voertuigen, en het instellen van een sloop- en stimuleringsregeling om bewoners en ondernemers te ondersteunen bij de overstap naar een schoner voertuig. Er zullen acht zero emissie bussen in en naar Rotterdam rijden (zes brandstofcel elektrische en twee range extender elektrische bussen) als opmaat voor verdere opschaling.

In de brief aan de Kamer somt staatssecretaris Dijksma ook een aantal initiatieven op die inmiddels in andere steden zijn of worden genomen om de luchtkwaliteit te verbeteren.

In Den Haag bijvoorbeeld worden de succesvolle sloopregeling, de uitrol van het laadpalennetwerk en de verbetering van fietsvoorzieningen verder uitgebreid. Maar ook worden nieuwe mogelijkheden aangeboord, zoals betere luchtkwaliteit in scholen en andere bestemmingen voor gevoelige groepen. Verder lopen de OV-concessies voor de schone aardgasbussen in en om Den Haag eind 2017 af. Voor de vernieuwing van bussen door de Metropoolregio is een zo laag mogelijke emissie een belangrijk uitgangspunt.

Utrecht zet zich in voor een reductie van het autoverkeer in de stad, en daar waar dat niet kan op zo schoon en stil mogelijk. Dit gebeurt door in te zetten op het stimuleren van het fiets- en OV-gebruik, invoeren van een milieuzone om sterk vervuilende voertuigen te weren, en het stimuleren van zo schoon mogelijke voertuigen richting zero emissie.

In de regio Arnhem-Nijmegen worden voorbereidingen getroffen om de volgende OV-concessie volledig nul emissie te maken: er loopt een proef met waterstofbussen, er wordt naar verwachting een waterstoftankstation gerealiseerd en er loopt een E-bus 2020 project waarbij de nieuwe generatie trolleybussen wordt getest (verder rijden zonder bovenleiding).
Nijmegen introduceert een Nijmeegse roetnorm. Nijmegen onderzoekt de hoogte van deze reductienorm en bekijkt welke maatregelen nodig zijn om aan de reductienorm te voldoen. Nijmegen werkt samen met Arnhem aan een initiatief voor gezondere lucht en zoekt daarvoor samenwerking met een aantal grote steden in het aangrenzende Noordrijn-Westfalen in Duitsland.

Eindhoven heeft actief het gebruik van schone motoren gestimuleerd, zoals een grote milieuzone voor vrachtverkeer, schoner openbaar vervoer en faciliteiten ten aanzien van elektrisch vervoer. Eindhoven kent inmiddels een groot netwerk van laadpalen en breidt dat de komende jaren fors uit. Tevens zijn op de ring en de invalswegen maatregelen getroffen om de doorstroming te bevorderen, wat eveneens zorgt voor een verminderde uitstoot. Het aantal gemotoriseerde verkeersbewegingen binnen de ring is de afgelopen jaren actief verminderd door vervoersstromen als openbaar vervoer, fiets en voetganger meer te faciliteren en het gemotoriseerde verkeer naar de ring en de randweg Eindhoven te verplaatsen. Via dynamisch verkeersmanagement op alle modaliteiten zal verdere sturing gaan plaatsvinden. Op de ring zal het aantal kruisingen verminderd worden, en de links/rechtsbewegingen richting centrum verder geoptimaliseerd.

Dijksma is overigens van plan NSL te verlengen tot het moment waarop de Omgevingswet in werking treedt (in 2018).