Geen geld om historische en unieke TET-tram terug te halen naar Enschede

In een loods in Overloon wordt de historische en unieke TET-tram die een eeuw geleden tussen Enschede en Glanenburg reed, gerestaureerd. De tram werd jaren geleden ontdekt in een bos in Overdinkel en is nu in het bezit van de Tramweg-Stichting. De gemeenteraad wil de tram terughalen naar Enschede en ziet zelfs en kans om de 100 jaar oude tramlijn in ere te herstellen. Voor het terughalen moet de gemeente 100.000 euro betalen. Dat geld is er niet, zo zegt wethouder Jeroen Diepemaat tijdens een debat in de gemeenteraad. “Het laten rijden van de tram is helemaal een droom die heel ver weg is.”

Enschede had tussen 1908 en 1933 een historische tramlijn. Het rijtuig was de bijzondere TET-tram. De meeste trams die honderd jaar geleden rondreden in Enschede zijn verkocht aan particulieren en gesloopt, maar één wagenbak is overgebleven: de TET 1. De wagenbak werd als zomerhuisje gebruikt op het land van een plaatselijke agrariër. De eigenaar kon namelijk geen vergunning krijgen om een zomerhuisje te bouwen, vandaar dat hij zo lang mogelijk gebruik maakte van de TET 1.

De eigenaar van de wagenbak wilde uiteindelijk dat de historische tram een museale bestemming kreeg. In 2016 was het zover: de tram ging naar de Tramweg-Stichting om te worden gerestaureerd. De tram is zo uniek omdat het de laatste overgebleven Enschedese tram is, daarnaast de enige tram die overgebleven is uit de productie van de Haagse wagenfabriek Pennock. In het Nationaal Register Railmonumenten heeft de rijtuigbak dan ook de A-status toegekend gekregen.

Terughalen van de tram

De tram wordt nog steeds gerestaureerd, maar dat gaat op een laag tempo. De Historische Sociëteit Enschede – Lonneker had het idee om de tram cadeau te geven voor het 700-jarig bestaan van Enschede. De sociëteit trok het plan in vanwege onvoldoende financiële middelen. “Ik ben teleurgesteld. Er is enorm veel inzet voor gepleegd. We vinden dat ie in Enschede hoort, het is onze tram. Dat de stad niet zo trots is om dit historische icoon terug te halen, snap ik niet”, zegt voorzitter Dick Buursink tegen 1Twente.

De Historische Sociëteit had al toezeggingen van verschillende subsidies, waaronder 50.000 euro van het Mondriaanfonds. Totaal kwam het bedrag op grofweg 90.000 euro uit. De Historische Sociëteit keek nadrukkelijk naar de gemeente om de rest van het financiële gat te overbruggen. De middelen daarvoor blijken voorlopig niet aanwezig, stelt Diepemaat tijdens een debat in de gemeenteraad over de kwestie.

“Er lijkt veel draagvlak te zijn voor de komst van de tram, maar dat gaat ook over het rijden ervan. Dat is onrealistisch”, zegt Diepemaat. “Dan moet je een spoor aanleggen, een remise maken en de lijn ook nog exploiteren. Dat is een droom die heel ver weg is. Het terughalen van de tram is wel een hartstikke mooi idee, maar ook daar zie ik geen mogelijkheid om het te financieren omdat ik geen budget heb.”

Rijdende tram een utopie

De partijen in de gemeenteraad zijn het erover eens dat het laten rijden van de tram een utopie is, maar zien de tram toch graag gerestaureerd in een museum in Enschede. De wethouder reageert terughoudend over een mogelijke crowdfundingsactie. “Ik wil daar best over meedenken, maar daar ligt niet onze expertise.” Mogelijk vindt de gemeente nog een potje geld voor de viering van het 700-jarig bestaan van Enschede. Diepemaat stelt voor om te onderzoeken of het terughalen van de tram daarmee gefinancierd kan worden.

Buursink zegt het eeuwig zonde te vinden dat de tram niet naar Enschede lijkt te komen. “Ik heb het ook al tien keer gezegd, maar als niemand iets doet, dan houdt het op. Als het om een oud schilderij van Enschede zou gaan, zou iedereen zeggen: dat moet naar Enschede.”

Roel Ras, webmaster van de site miniatuurbussen.nl en ‘De Geschiedenis van de Twentsche Electrische Tramweg Maatschappij’ (TET), heeft nog een ander verhaal en blijft hoop houden dat het allemaal toch nog goedkomt. “Er is 1 miljoen euro beschikbaar voor de viering van het 700-jarig bestaan van Enschede. Dan kun je toch niet zeggen dat je hier geen geld voor hebt? Bovendien, het enige dat we nodig hebben van de gemeente is een garantstelling voor 160.000 euro. We hebben diverse fondsen achter ons die mee willen betalen aan de restauratie en het terughalen van de tram, maar die vragen wel om een garantstelling. Het geld halen wij wel op, daar hoeft niemand over in te zitten. Maar ja, de wethouder wil niet. Onze hoop is nu gevestigd op de gemeenteraad. Het is een unieke, echt Enschedese tram. Hoe mooi wil je het hebben in het kader van een 700-jarig bestaan?”

Lees ook:

• ProRail vindt Flessenpost uit 1891 bij renovatie station Leeuwarden
• Dassen veroorzaken spoorverzakking in Friesland