ProRail waarschuwt voor hinder, komende jaren piek in onderhoud

Treinreizigers krijgen de komende jaren nog veel meer last van hinder door werkzaamheden op het spoor. Vorig jaar kondigde beheerder ProRail al aan in 2024 meer werk overdag en buiten de vakanties uit te gaan voeren, maar door een verder groeiende hoeveelheid onderhoud en personeelstekorten wordt de overlast van 2025 tot en met 2030 nog groter. Volgens NS is die hinder “vervelend”, maar de werkzaamheden zijn “cruciaal” om Nederland bereikbaar te houden en het spoor klaar te maken voor de toekomst.

Volgens ProRail is veel spoor in Nederland aan vervanging toe omdat een groot deel kort na de Tweede Wereldoorlog is neergelegd, bijna tachtig jaar geleden. “En dat gaat zo’n veertig jaar mee, waardoor we het nu weer moeten vernieuwen. Alleen in de haven van Rotterdam is er sprake van achterstallig onderhoud, in de rest van Nederland is het een natuurlijk proces”, zei Prorail-ceo John Voppen maandag tijdens een persbriefing.

Komende zomervakantie rijden van en naar Amersfoort gedurende zeven weken bijvoorbeeld al “nauwelijks tot geen treinen” door de vernieuwingsslag. In de weken daarvoor is Leeuwarden al veel moeilijker bereikbaar door werkzaamheden, gewoon tijdens werkdagen. Een voorproefje voor wat de rest van Nederland te wachten staat, aldus Voppen.

“Werkzaamheden op het spoor betekenen automatisch hinder voor reizigers”, licht de NS-woordvoerder toe. “Dat is het dilemma waar we voor staan, want die werkzaamheden zijn wel hard nodig.” Op de lange termijn verwacht de NS bovendien meer reizigers en daarvoor moet het spoor ook klaargemaakt worden.

Personeels- en materiaaltekorten

Los van de grotere hoeveelheid werk heeft ProRail bij de vollere planning ook last van personeels- en materiaaltekorten. “Tot covid lukte het met veel moeite wel om alles rond te krijgen, maar dat is nu veel lastiger”, vertelt Voppen.

Vooral elektromonteurs zijn moeilijk te krijgen, omdat zij door de energietransitie ook terecht kunnen bij netbeheerders als Alliander en TenneT. Voppen: “En dit zijn vaak jonge mensen, die zodra zij een gezin hebben een normaal leven willen en overdag willen werken. Dus we moeten gewoon een aantrekkelijk arbeidsproduct bieden aan de monteurs.” ProRail denkt dat het tekort de komende jaren aanhoudt en is nu zelf begonnen om deze monteurs op te leiden.

In 2020 voerde ProRail nog voor 1 miljard euro aan spoorwerkzaamheden uit. Dit jaar gaat het naar verwachting om 1,5 tot 1,7 miljard euro, waarna van 2025 tot en met 2030 met 1,8 miljard euro per jaar een piek wordt bereikt. “Ik denk dat de hinder daarna echt afneemt”, zei Voppen. “Maar de arbeidsmarkt blijft krap en het aantal reizigers gaat ongetwijfeld groeien, dus het is wel een beetje koffiedik kijken.”

Amersfoort

De gemeente Amersfoort vraagt ProRail om duidelijk te communiceren over de hinder door werkzaamheden op het spoor de komende zomervakantie. “We snappen dat de werkzaamheden nodig zijn: je bent een tijd onbereikbaar om daarna weer beter bereikbaar te zijn. Maar dit heeft wel heel veel impact”, laat een woordvoerder van de gemeente weten.

Hoewel het onderhoud rond Amersfoort in de zomervakantie is gepland, zijn er volgens de gemeentewoordvoerder veel inwoners, bedrijven en organisaties die last kunnen hebben van de plannen. “En er zijn ook veel mensen die voor hun plezier naar Amersfoort komen, die gaan een ingewikkeldere route tegemoet.”

De stad dringt er bij ProRail op aan om goed en tijdig te communiceren over de werkzaamheden, en om te zorgen dat het vervangend vervoer op orde is. “We willen dat alles goed gecommuniceerd is, zodat reizigers weten waar ze aan toe zijn.” De spoorbeheerder heeft toegezegd dat er vervangend vervoer wordt geregeld, maar hoe dat er precies uit gaat zien, is nog niet bekend.

Rover

Reizigersvereniging Rover laat weten vooralsnog niet te kunnen reageren op de waarschuwing van ProRail over de toenemende hinder op het spoor. In het algemeen vraagt de vereniging aan de NS om langere treinen in te zetten en tijdig vervangende bussen te bestellen om overlast zoveel mogelijk te beperken, aldus een woordvoerder.

Lees ook: