Reizigersonderzoek

Zakelijke reiziger pakt in 2022 weer vaker het openbaar vervoer

Reizigers NS
Reizigers wachten op het perron op Eindhoven Centraal. Foto: ProMedia/Sander van Vliet.

Het aantal ov-ritten ten behoeve van woon-werkverkeer is in 2022 toegenomen met 30 procent. De belangrijkste reden dat reizigers voor het openbaar vervoer kiezen, is de bereikbaarheid van het werk. Ook een goede reiskostenvergoeding en files spelen mee om voor het openbaar vervoer te kiezen. In totaal is het aantal ov-ritten in 2022 met één miljoen ritten per week toegenomen ten opzichte van 2021. Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerd onderzoek in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Het onderzoek is gebaseerd op een in oktober 2022 gehouden enquête onder een kleine 13.000 respondenten. ‘De uitkomsten zijn representatief voor de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder’, valt te lezen in het onderzoek. Met het onderzoek poogt het ministerie de trends voor zakelijke mobiliteit en voor verschillende reismotieven in kaart te brengen.

Het totaal aantal ov-ritten per week is bijna 29 procent toegenomen ten opzichte van 2021. ‘Bij ov-gebruikers is sprake van een toename in de totale woon-werkmobiliteit, maar een afname van het aantal ritten per werkende’, meldt het rapport. ‘Het gemiddeld aantal kilometers is wel gestegen bij ov-gebruikers.’ De groei van het ov-gebruik is sterker dan de ontwikkelingen van het auto- en fietsgebruik.

‘Het aantal ov-gebruikers, ritten en kilometers is ten opzichte van de auto en de fiets dus aanzienlijk meer gestegen, maar zij reizen zowel in 2022 als 2021 vergeleken met auto en fiets wel minder dagen per week naar het werk.’

Minder thuiswerken

De stijging van het ov-gebruik wordt met name verklaard door een verder afname in het aantal thuiswerkdagen. Van de ov-reizigers is 37 procent minder thuis gaan werken in 2022, stelt het onderzoek. Een andere verklaring is een verandering in de vergoeding van de reiskosten. Voor 28 procent van de zakelijke ov-reizigers is het hebben van een goede reiskostenvergoeding van doorslaggevend belang.

Daartegenover staat dat een aantal persoonlijke motivaties juist tot een afname van ov-gebruik hebben geleid. ‘Het gaat hier vooral om mensen voor wie comfort, reistijd, ontspannen reizen, privacy en reiskosten een grote rol spelen in de vervoerwijze keuze. Mensen waarvoor flexibiliteit, gemak of effect op gezondheid een grote rol spelen, zijn vaker met het ov gaan reizen.’

Betrouwbaarheid verslechterd

Ov-gebruikers geven daarnaast aan dat de betrouwbaarheid, de reistijd en het aanbod van ov-mogelijkheden in 2022 is verslechterd. ‘Het aandeel ov-gebruikers dat deze aspecten verslechterd vindt, is ruim verdubbeld vergeleken met 2021.’ In het onderzoek valt te lezen dat deze ontwikkeling komt doordat ov-ritten uitvallen vanwege personeelstekorten. Daarnaast kampt voornamelijk de NS ook met drukkere treinen waardoor het comfort afneemt.

De gemiddelde woon-werkafstand voor ov-reizigers is toegenomen met 3,4 kilometer. Het aandeel ov-reizen is het grootst voor afstanden langer dan 30 kilometer. 14 procent van de reizigers gebruikt het openbaar vervoer om verder te reizen dan 30 kilometer.

Spitsmijden

Ov-gebruikers lijken ten opzichte van 2019 iets meer gespreid in de spits te reizen, zo valt te lezen in het onderzoek. 15 procent van de reizigers vertrekt tussen 8:20 en 8:45 uur, dus na de piek rond 8:00 uur en voor de piek van 9:00 uur. Ook in de namiddag is de zogenoemde hyperspits in het openbaar vervoer relatief lager dan voor reizigers die gebruik maken van de auto of van de fiets.

In 2022 geeft 43 procent van de respondenten aan dat zij minimaal één dagdeel per week thuiswerken. Dat is een stijging van 2 procent ten opzichte van 2021. Van de ov-reiziger is in totaal ruim 37 procent minder gaan thuiswerken in 2022. ‘Degenen die minder zijn gaan thuiswerken doen dit het vaakst één of twee dagen minder. Een enkeling zegt nu vijf dagen in de week minder thuis te werken.’ Kortom, het onderzoek stelt dat mensen vaker een dagdeel thuiswerken in 2022, maar in totaal wel minder thuiswerken dan in 2021.

Het onderzoek heeft ook data gepubliceerd over het gebruik en bezit van de ov-chipkaart. Van de respondenten heeft 41 procent geen ov-chipkaart. Een kleine meerderheid heeft een ov-chipkaart voor privégebruik en maar drie procent geeft aan een ov-chipkaart voor zakelijk gebruik te hebben.

Het volledige Landelijk Reizigersonderzoek wordt sinds 2019 jaarlijks uitgevoerd door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om inzicht te krijgen in het woon-werkverkeer.

Lees ook:

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Onbeperkt lezen? Maak gebruik van de exclusieve aanbieding

Bekijk de aanbieding

Auteur: Sander Van Vliet

Reageren op dit artikel is niet mogelijk.