Bestuursakkoord: ‘Openbaar vervoer in 2040 volledig toegankelijk’

Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wil 10 miljoen euro extra beschikbaar stellen om het openbaar vervoer toegankelijk te maken voor iedereen, blijkt uit het Bestuursakkoord Toegankelijk OV. “Alle reizigers, ook als zij een beperking hebben, horen zelfstandig gebruikt te kunnen maken van het OV”, schrijft staatssecretaris Vivianne Heijnen aan de Tweede Kamer. Het streven van de staatssecretaris is om het openbaar vervoer in 2040 volledig toegankelijk te hebben conform het VN-verdrag Handicap.

De staatssecretaris presenteert het Bestuursakkoord Toegankelijkheid OV aan de Tweede Kamer. Volgens Heijnen zijn we in Nederland goed op weg om het openbaar vervoer voor iedereen toegankelijk te maken. “Eind van het jaar zal naar verwachting negentig procent van alle reizen naar een toegankelijk station worden gemaakt en uiterlijk in 2030 zal dat gelden voor alle reizen.”

Ook zijn de NS-treinen verbeterd volgens de staatssecretaris. “Alle NS Sprinters zijn sinds vorig jaar voorzien van een lage instap en ook worden de komende jaren alle niet-toegankelijke Intercitytreinen vervangen. Tot die tijd worden reizigers geholpen met reisassistentie.” NS meldt dat het nu mogelijk is om zelfstandig te reizen op honderd stations, een kwart van alle stations. “Dat is mogelijk doordat onze Sprinters rolstoeltoegankelijk zijn en ProRail de perrons tot de juiste hoogte aanpast”, zegt Elvira van der Vis, woordvoerder van NS. Ook de nieuwste Intercity van de NS is rolstoeltoegankelijk.

Kernpunten toegankelijkheid

De aanleiding voor het bestuursakkoord is het VN-verdrag Handicap dat in 2016 in Nederland is geratificeerd. Het doel van dat verdrag is de positie van mensen met een beperking te verbeteren en zelfstandig te kunnen laten meedoen in de samenleving. Openbaar vervoer is hier een belangrijk onderdeel van. Nederland heeft de programma’s ‘Onbeperkt meedoen!’ en ‘Iedereen onderweg’ ontwikkeld om het verdrag uit te voeren. Met het nieuwe bestuursakkoord over toegankelijkheid in het OV wordt hier een vervolg aan gegeven.

In het akkoord komen een aantal kernpunten naar voren. De eerste is reisinformatie. “In het akkoord is afgesproken om de reisinformatie de komende jaren te verbeteren”, schrijft Heijnen. Alle reizigers, en met name reizigers met een beperking die vaak hun reis moeten voorbereiden, hebben baat bij zoveel mogelijk actuele reisinformatie.

Ten tweede moet de toegankelijkheid van bus-, tram- en metrohaltes verbeterd worden. Een 3-jaarlijks regionaal uitvoeringsprogramma, onder leiding van decentrale OV-autoriteiten, moet aangeven in welk tempo en met welke prioritering de wegbeheerders de bus- en tramhaltes toegankelijk gaan maken, valt te lezen in het bestuursakkoord.

Ook de toiletten worden in het bestuursakkoord uitgelicht. Het streven is dat alle huidige stationstoiletten in 2025 voor iedereen toegankelijk zijn. Ook in treinen moeten overal toiletten beschikbaar zijn. Bij NS is dit nagenoeg in elke trein het geval. Bij treinen van regionale vervoerders is vaak nog geen toilet.  Met decentrale overheden is daarom afgesproken dat bij het afsluiten van nieuwe concessies de aanwezigheid van een toilet in een het programma van eisen staat.

In het bestuursakkoord is daarnaast afgesproken om 1,5 miljoen euro vrij te maken voor de promotie van het openbaar vervoer. “Er komt een specifieke uitkering waarmee gemeenten een subsidie kunnen aanvragen voor projecten met OV-ambassadeurs, mensen die reizigers met een beperking kunnen stimuleren om gebruik te maken van openbaar vervoer.”

Reisassistentie

In het bestuursakkoord is ook het een en het ander vastgelegd omtrent reisassistentie. Voor veel reizigers met een beperking is reisassistentie enige manier om met het openbaar vervoer te reizen. Op sommige stations kun je door een NS-medewerker geholpen worden bij het in- en uitstappen. Op andere stations is dit niet het geval en is het verstandig om verder van tevoren reisassistentie te boeken.

In het bestuursakkoord is afgesproken dat uiterlijk in 2025 op elk station reisassistentie beschikbaar is en dat het na aanvragen maximaal één uur mag duren voordat reisassistentie kan worden aangeboden. Momenteel is op 193  van de 397 stations in Nederland reisassistentie beschikbaar.

“Wij zorgen ervoor dat tot 2025 de mogelijkheid tot reisassistentie wordt uitgebreid tot alle stations in Nederland”, zegt Elvira van der Vis, woordvoerder van de NS. Op 22 stations zijn NS-medewerkers aanwezig om reisassistentie te verlenen. Op de rest van de stations wordt de reisassistentie uitbesteed. “Medewerkers van de externe partij krijgen eenzelfde opleiding als onze eigen collega’s. Dat maakt dat we landelijk overal dezelfde kwaliteit bieden en waarborgen.”

Toekomst

Het bestuursakkoord wordt komende maanden ter goedkeuring voorgelegd aan de achterbannen van deelnemende partijen. Naar verwachting zal het akkoord daarom deze zomer kunnen worden ondertekend. Vervolgens kan het akkoord worden omgezet in wet- en regelgeving.

Lees ook:

• Grote hinder door spoorwerkzaamheden en gebrek aan vervangend vervoer
• Staatssecretaris Heijnen bezoekt voorbeeldstation Deurne
• Stress door kapotte liften op treinstations