FMN: kabinetsvoorstel marktordening spoor is ‘stap achteruit’
De Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN) vindt het zeer teleurstellend dat staatssecretaris Van Veldhoven (IenW) heeft besloten om de decentralisatie van regionale spoorlijnen op de lange baan te schuiven. Daarmee maakt het kabinet haar beloftes uit het Regeerakkoord niet waar en ze laat de regionale reiziger links liggen. De vervoerders vragen het kabinet in ieder geval om een ‘ademend pakket’ aan spoorlijnen.
FMN is een samenwerkingsverband van de regionale vervoerders Arriva, Transdev, Qbuzz, Keolis en EBS. Zij pleiten samen al langer voor marktwerking in OV-concessies. Behalve EBS verzorgen deze vervoerders allemaal één of meerdere regionale lijnen, die al eerder zijn gecentraliseerd. “Het succes van decentralisatie bewijst zich nog iedere dag”, aldus FMN. “Decentralisatie van regionale spoorlijnen zet de reiziger op één, biedt de provincies meer zeggenschap over haar eigen mobiliteit- en duurzaamheidsagenda en verbindt (regionale) economische kerngebieden.
Regeerakkoord
Daarom zijn de vervoerders niet te spreken over het besluit om de huidige marktordening op het spoor in grote lijnen ook na 2024 in stand te houden. In het Regeerakkoord werd gesproken over de decentralisatie van vier spoorlijnen. Nu is nog maar voor één van de lijnen de inzet die in 2025 te decentraliseren, terwijl mogelijk op termijn twee andere lijnen nog zullen opgaan in bestaande concessies. Die termijn wordt niet verder toegelicht.
Dit past niet bij het plan dat FMN eerder dit jaar aanbood aan het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat met ambities voor het openbaar vervoer in de komende tien jaar. De vijf vervoerders willen daarbij niet alleen dat er meer regionale spoorlijnen uit het hoofdrailnet worden gehaald, maar ze stellen ook een nieuwe indeling van het spoornetwerk in de Randstad voor. Bovendien pleiten ze voor het combineren van verschillende vormen van vervoer.
“FMN constateert en ondersteunt dat de staatssecretaris het plan wil betrekken bij de verdere inkleuring van het toekomstbeeld voor het OV. Tegelijkertijd lijkt het voornemen tot het onderhands gunnen van het vrijwel volledige hoofdrailnet die mogelijkheid te blokkeren en FMN voor voldongen feiten te plaatsen. Willen we als sector het vertrouwen en reizigers terugwinnen, dan betekent dit nog meer dan ooit tevoren dat het nodig is dat het openbaar vervoer betrouwbaar is: goede aansluitingen tot in de haarvaten van heel Nederland.”
Ademend pakket
In het toekomstplan wordt onder andere voorgesteld om regionaal spoor te combineren met Bus Rapid Transit (BRT) en reguliere buslijnen, om zo samenhangende regionale OV-netwerken van hoge kwaliteit te creëeren. FMN benadrukt dat deze maatregelen ten goede komen van het totale Nederlandse openbaar vervoer-netwerk en dus niet alleen van het spoor.
Om hieraan bij te dragen, vindt FMN dat het kabinet op zijn minst moet inzetten op een ‘ademend pakket’ aan spoorlijnen waarbij additionele decentralisatie en optimalisatie van regionale lijnen mogelijk blijft. “Zowel na 2025 als voordien, wanneer de OV-markt zich herstelt van de huidige coronacrisis. Zo kan de toekomst van het Nederlands spoor flexibel aangepast worden op de behoefte van de regionale reiziger en overheid.”
Corona
Daarnaast is FMN niet te spreken over het feit dat de coronacrisis wordt aangedragen als excuus om geen veranderingen door te voeren. “Het kabinet maakt haar belofte niet waar en blokkeert nu de lange termijn marktordening vanaf 2025 in een situatie die voor die tijd waarschijnlijk al opgelost is, bijvoorbeeld als er een coronavaccin of medicijn beschikbaar is. Daarmee schiet de regionale reiziger niets op.”
Juist nu zou een goed moment zijn om te kiezen voor verandering, stelt het samenwerkingsverband. Dit omdat de huidige crisis al zorgt voor een verandering van reisgedrag. Onderzoeken wijzen tot nu toe uit dat mensen waarschijnlijk vaker thuis gaan werken en dat digitaal vergaderen zal worden gestimuleerd. Bovendien wordt spreiding nu afgedwongen bij studenten en scholieren.
Lees ook:
Schrijf je snel in voor het gratis OV Congres op 30 juni en 1 juli en praat mee over de kansen en uitdagingen voor een duurzaam OV-systeem:
U las zojuist één van de gratis premium artikelen
Onbeperkt lezen? Maak gebruik van de exclusieve aanbieding
Bent u al abonnee?
