Fietseducatie in provincie Utrecht kan veel beter

Bij nieuwkomers in Nederland en basisschoolkinderen in achterstandswijken in de provincie Utrecht is behoefte aan proactieve verhoging van fietsvaardigheden. Maar gemeentes hebben hier weinig tot geen zicht op en voeren er geen actief beleid op. Dat blijkt uit onderzoek van de provincie Utrecht.

Met het onderzoek wil de provincie inzicht krijgen in de fietsvaardigheden van basisschoolkinderen en nieuwe Nederlanders. Dat is er tot nu toe onvoldoende, en dat terwijl de provincie signalen krijgt – onder andere vanuit het programma Tour de Force – dat het niveau van fietsvaardigheden landelijk afneemt. Het onderzoek richt zich op een aantal verschillende stakeholders, waaronder de ANWB, de Fietsersbond en AZC’s en gemeenten in de provincie.

Weinig afstemming

Gemeenten hebben weinig tot geen inzicht in de fietsvaardigheden van kinderen en nieuwkomers in Nederland, blijkt uit het onderzoek. De gemeentelijke afdelingen Mobiliteit/Verkeer richten zich vooral op infrastructurele verkeersveiligheid en hun bemoeienis met verkeers-/fietseducatie beperkt zich meestal tot het voorbereiden en soms beborden van de praktische verkeersexamenroutes. Ook afstemming met andere gemeentelijke afdelingen en instanties vindt niet of nauwelijks plaats.

Binnen de grotere gemeenten ligt dat beeld genuanceerder, benadrukken de onderzoekers: vooral in de stad Utrecht wordt vanuit verschillende disciplines en met verschillende organisaties gewerkt aan verkeers- en fietseducatie. Ook in andere grotere gemeenten is het besef dat de buurt van de school en de herkomst van de kinderen een medebepalende factor is voor fietsvaardigheden en fietsgebruik.

Angst voor ongelukken

Er is bij AZC’s en bij buurt- en wijkinitiatieven een toenemende behoefte aan fietslessen voor nieuwe Nederlanders, met name voor vrouwen, zien de onderzoekers. De ‘transfer’ van de fietslessen voor de nieuwe Nederlanders naar het daadwerkelijk zelfstandig gaan en blijven fietsen is lastig, het afbreukrisico is groot. Angst voor verkeersongelukken is daarbij een factor.

Het is onduidelijk door hoeveel scholen het praktisch verkeersexamen wordt uitgevoerd, blijkt verder. Het slagingspercentage ligt overigens gemiddeld op 90 procent en ook het fietsbezit is in het algemeen op orde. In stedelijke achterstandswijken is dat beeld minder gunstig.

Pilots

De onderzoeksresultaten zijn de basis voor een brede aanpak. De provincie wil met verschillende plaatselijke stakeholders en betrokken gemeenten en in samenwerking met Tour de Force een aantal pilots met fietsstimuleringsacties starten. De planning is dat die in de lente van 2018 plaats gaan vinden. Doel van die acties is scherper inzicht krijgen in de behoefte aan ondersteuning en het effect daarvan op de fietsvaardigheden van betrokken inwoners