Fiets is aanjager van mobiliteitstransitie in Rotterdam

Ruimte maken voor snelle én langzame fietsers, fietsparkeermogelijkheden verbeteren, mobiliteitshubs ontwikkelen en fietsvaardigheden stimuleren. Met deze punten uit het visiedocument ‘Fietskoers 2025’ wil Rotterdam de potentie van de fiets verder vergroten. Dat is hard nodig volgens de gemeente. “De fiets als hefboom in de mobiliteitstransitie, dat is onze visie.”

“Rotterdam staat voor grote uitdagingen”, zo valt te lezen in de inleiding van Fietskoers 2025, een document waarin het Rotterdamse college haar ambities en plannen op gebied van fietsen uitstippelt tot 2025. “De stad groeit waardoor de ruimte schaarser wordt. Het klimaat vraagt om andere keuzes, de economie verandert én we willen de stad gezonder en inclusiever maken. We denken namelijk dat fietsen positieve en toekomstbestendige veranderingen teweeg kan brengen. De fiets als hefboom in de mobiliteitstransitie, dat is onze visie.”

Deze transitie vraagt ‘radicale keuzes’. B&W onderscheiden vier pijlers: de fiets meer ruimte geven, mobiliteitshubs ontwikkelen en fietsparkeermogelijkheden verbeteren, fietsvaardigheden stimuleren en fietspartijen bij elkaar brengen.

1. Ruimte maken voor snelle en langzame fietsers

“Door de toegenomen verschillen in type fietsers en voertuigen is het noodzakelijk om duidelijkere keuzes te maken dan in het verleden gedaan is”, motiveert de gemeente. “Ook omdat een groot deel van de Rotterdamse fietsinfrastructuur te smal is ingericht.” Onder meer volgende stappen moeten leiden tot meer ruimte:

• Vrijliggende fietspaden aanleggen die breed genoeg zijn om veilig de toekomstige intensiteiten af te wikkelen.
• Ontbrekende schakels, zoals oversteek-plaatsen en fietsbruggen, realiseren. Een andere mogelijkheid is vermindering van barrièrewerking door snelwegen, stadsboulevards, waterwegen en spoorwegen.
• Stadsboulevards zoals de Blaak en de Laan op Zuid zo inrichten dat er een betere balans is tussen de verschillende soorten verkeer.
• Stadsboulevards met parallelwegen als de Mathenesserlaan inrichten als fietsstraten.
• Creëren van meer ruimte voor fietsers in stadsstraten door het invoeren een snelheidsregime van 30 km/u voor de auto’s en snelle fietsers. Onder meer delen van de Nieuwe Binnenweg komen hiervoor in aanmerking.
• Verblijfsstraten inrichten op wandelen, fietsen en verblijven, met een maximale snelheid van 15 km per uur. Dit kan op diverse locaties in de binnenstad, langs singels, wijkcentra en winkelstraten.

Tekst gaat verder onder de foto

2. Mobiliteitshubs, deelmobiliteit en verbeteren fietsparkeren

De opgave waar de gemeente voor staat, is: voorzien in zowel de huidige als toekomstige fietsparkeerbehoefte. Die behoefte groeit immers, zeker nu de fiets een belangrijke rol speelt en gaat spelen in de mobiliteitsketen. Met onder meer de volgende ‘bouwstenen’ speelt het college in op deze uitdaging:

• In het centrum is de ambitie om vijf tot tien (middel)grote fietsenstallingen te creëren, bij voorkeur ondergronds of inpandig.
• Bij stations, tramhaltes, metrostations en haltes voor personenvervoer over water komen meer fietsparkeerplekken. Zo wordt het tekort aan parkeerplaatsen aan de noordzijde van het centraal station aangevuld. Bij station Alexander staat een fietsenstalling van 1.000 plekken op de planning. En station Blaak kan voor 2025 op minimaal 700 extra fietsparkeerplekken rekenen.
• In woonwijken moet voldoende fietsparkeermogelijkheid zijn. Waar mogelijk inpandig, zoals stallingen, schuren en bergingen in het wooncomplex, garages en buurtfietsstallingen.

Een belangrijke voorwaarde voor fietsen en fietsstimulering is verkeersveiligheid

Deelfietsen, deelbakfietsen, elektrische snorfietsen en elektrische deelsteps kunnen volgens de gemeente bijdragen aan efficiënt(er) gebruik van fietsparkeervoorzieningen. Mobiliteitshubs moeten het gebruik hiervan stimuleren. Concreet betekent dat:

• Er zullen op een aantal niveaus hubs ontstaan: op stad-, wijk-, straatniveau en op knooppunten in de keten, zoals OV-stations en bij P&R-voorzieningen
• Mogelijke verschijningsvormen van mobiliteitshubs zijn legio: van enkel free-floating deelfietsen tot hubs die naast basisvoorzieningen een pakketservice bieden of een knooppunt vormen in de stadslogistiek.

3. Meer aandacht voor nieuwe fietsers en veilig fietsen

“De opgave waar we voor staan is: het faciliteren van toegang, fietsbeschikking en fietsvaardigheden voor iedereen in Rotterdam en de wijken voorzien van nabijgelegen fietsvoorzieningen”, schrijft de gemeente. “Daarnaast is het aanpakken van ongewenst menselijk gedrag in het verkeer noodzakelijk.”

• Op scholen worden theoretische en praktische lessen gegeven over fietsen en verkeersveiligheid. Het streven is dat in 2022 alle kinderen uit groep 7 fietsexamen doen.
• In wijken worden fietsactiviteiten georganiseerd, zoals fietscrossen, wedstrijdjes en urban sports. Fitfestivals en speciale fietsprogramma’s motiveren ouderen in beweging te komen.
• Wijkgerichte voorzieningen zoals fietsservicepunten moeten Rotterdammers die weinig fietsen stimuleren vaker op het rijwiel te stappen.
• Een belangrijke voorwaarde voor fietsen en fietsstimulering is verkeersveiligheid. De gemeente zet sterk in op verbetering hiervan onder fietsers, brom-/snorfietsen en specifieke groepen als ouderen, jongvolwassenen, jongeren en kinderen.
• Bovendien wordt verdiepend onderzoek gedaan naar de oorzaken van ongevallen. Mede op basis daarvan wordt de infrastructuur aangepast.

Tekst gaat verder onder de foto

4. De Rotterdamse fietsalliantie

De gemeente wil zoveel mogelijk partijen en organisaties betrekken die het fietsen in de versnelling willen zetten. Alleen door gezamenlijk en daadkrachtig wordt de gewenste mobiliteitstransitie bereikt, is het idee. De volgende punten moeten bijdragen aan versterking van het netwerk:

• De samenwerking tussen de verschillende partijen en organisaties heeft als basis een gezamenlijke visie, waar activiteiten en inzet van middelen worden afgestemd en waarbij de gemeente de regierol pakt.
• Om het fietsen in Rotterdam verder te stimuleren, is een sterker herkenbaar merk nodig dat een bredere doelgroep aanspreekt. De huidige Fietsfan010 gemeenschap kan uitgebreid en verbonden worden met communities van partners in De Rotterdamse Fietsalliantie.

Om de ambitie uit het koersdocument waar te maken, zijn grootschalige ingrepen nodig, erkent de gemeente. “Voor deze ingrepen is de komende jaren een totale investering van jaarlijks circa 15 tot 20 miljoen euro noodzakelijk. Een deel van de financiën zullen we zoeken bij cofinanciering door derden (MRDH, Rijk, provincie). Waar mogelijk worden budgetten vanuit andere beleidsthema’s of programma’s ingezet. Een ander aandeel zal worden gezocht door fietsmaatregelen te koppelen aan andere projecten. Voor het resterende deel zal een nadere uitwerking en een financieringsvoorstel aan het college en de gemeenteraad worden voorgelegd.”