Utrecht reserveert hoofdrol voor de fiets in mobiliteitsmanagement nieuwe stijl

Het eerste Actieplan De Gebruiker Centraal van de gemeente Utrecht startte in 2013. Het luidde een meer doelgroepgerichte benadering van mobiliteitsmanagement in. Hoewel harde cijfers nog ontbreken, zijn de resultaten volgens de gemeente positief. Er komt dus een vervolg, waarbij veel draait om de fiets.

Het eerste Actieplan richtte zich specifiek op doelgroepen als werknemers, ouders en kinderen, en de eigen inwoners. In het nieuwe Actieplan De Gebruiker Centraal 2016-2017 komen daar studenten en bezoekers van de stad bij.

Bij de selectie van maatregelen die de komende twee jaar de nadruk krijgen, heeft de gemeente onder meer gekeken naar de resultaten uit het vorige Actieplan. Daar waar evaluatie mogelijk was tot op het niveau van modal shift of verandering in gedrag, blijken de maatregelen effectief tegen beperkte kosten, aldus meldt het nieuwe Actieplan. Voorbeelden zijn onder andere de campagnes ‘Lekker Lopen Fijn Fietsen’, gericht op ouders en kinderen en campagnes om de elektrische fiets onder werknemers te promoten.

Zo is in 2013 een fietscampagne, Rij2Op5, uitgevoerd op Lage Weide. Dit is in 2015 herhaald op Lage Weide en op de Wetering. Een overgrote meerderheid van de testrijders was tevreden (34%) tot zeer tevreden (54%) met het aanbod van elektrische fietsen en speedbikes. De tevredenheid uitte zich ook in de belangstelling voor een persoonlijk aanbod voor een elektrische fiets voor de testrijders vanuit de deelnemende fietsproducenten en –handelaren.
63% van de deelnemers wilde graag een persoonlijke aanbieding voor een elektrische fiets per e-mail toegezonden krijgen. De lange-termijneffecten van deze campagne worden in 2016 verder gemeten. Bij fietscampagnes voor werkgevers doet gemiddeld 4% van de werknemers mee, met uitschieters naar 10% tot zelfs 20% voor de campagnes met een sterk projectdesign, zo is de ervaring in Utrecht. Men overweegt verder ook elektrische deelfietsen te gaan inzetten, waar op dit ogenblik al een pilot mee loopt in Lage Weide.

In het project ‘Lekker Lopen, Fijn Fietsen’ ontvangen ouders van kinderen die vier jaar worden een brief met de uitnodiging lopend en fietsend naar school te gaan. Op de website vullen de ouders een kort ‘dagboekje’ in over het lopen/fietsen naar school. De ouders ontvangen ook nog tweemaal een digitale nieuwsbrief met aanvullende informatie over fietsen/lopen naar school. Onder deelnemers wordt een kinderfiets verloot.
De campagne is gestart in september 2014. In het eerste jaar zijn zo’n 4.700 brieven verstuurd en hebben 750 ouders deelgenomen aan de campagne. Evaluatie van de campagne wees erop dat zo’n 7% van de aangeschreven ouders het gedrag uiteindelijk aanpast.

Doelstelling voor de groep studenten is om 10% minder studenten in spits in OV te realiseren. Daartoe worden studenten al in de kennismakingsweken bij het begin van de studie benaderd over alternatieve vervoermogelijkheden. En ook wil men acties met studie- en studentenverenigingen organiseren.
Verder wil men ook in Utrecht kijken naar het aanpassen van lestijden en studeren op afstand. En in navolging van Groningen verwacht men het nodige van de inzet van e-fietsen voor studenten, eventueel door de inzet van een deelfietssysteem met elektrische fietsen.
Extra aandacht krijgen MBO-scholen, waar het fietsgebruik aanzienlijk lager ligt dan op HBO en WO. Men denkt onder andere aan het belonen van scholieren die buiten de spits reizen.
Maar ook wil men een verandering van attitude bewerkstelligen ten aanzien van de vervoermiddelkeuze in werkzame leven, hetgeen moet leiden tot 10% lager autogebruik in eerste baan na studie. Daartoe wil men bijvoorbeeld de campagne gericht op nieuwe werknemers specifiek ook richten op studenten die na hun studie aan hun eerste baan beginnen.

Ook voor evenementen zoals wedstrijden van FC Utrecht en de Bazar, zou nog meer moeten worden ingespeeld op bezoek met de fiets, onder andere door de inzet van goede mobiele fietsenstallingen en betere communicatie. Als eerste stap wordt onderzocht welke evenementen weinig per fiets bezocht worden.