Raad van State haalt wetsvoorstel parkeren per minuut onderuit

De Raad van State ziet niets in het wetsvoorstel van het Tweede Kamerlid Kuiken om parkeertarieven per minuut verplicht te stellen. Het voorstel beperkt de vrijheid van gemeentebesturen op het gebied van het parkeerbeleid en de heffing van parkeerbelasting.

De Raad van State heeft adviezen uitgebracht over twee initiatiefwetsvoorstellen van het Tweede Kamerlid Kuiken over de vaststelling van parkeertarieven per minuut.

Met de initiatiefwetsvoorstellen wil Kuiken zowel gemeenten als particuliere aanbieders van parkeergelegenheden verplichten om de parkeertarieven per minuut te heffen.

De Raad van State stelt  dat het initiatiefvoorstel de vrijheid van gemeentebesturen beperkt op het gebied van het parkeerbeleid en de heffing van parkeerbelasting.

Gelet op deze beperking van de gemeentelijke autonomie dient de noodzaak en rechtvaardiging van ingrijpen door de formele wetgever overtuigend te worden gemotiveerd. De Raad vindt dat de toelichting op het initiatiefwetsvoorstel op dit punt tekort schiet. Zo is de probleemanalyse onvolledig en ontbreekt de (cijfermatige) onderbouwing van de aard en de omvang van het probleem.

De toelichting besteedt verder geen aandacht besteed aan het verschil tussen publieke en private parkeerplaatsen. Gelet hierop is niet op voorhand duidelijk of het initiatiefwetsvoorstel daadwerkelijk de mogelijkheden om per minuut te betalen vergroot.

Daarnaast mist de Raad een belangenafweging tussen bezoekers en bewoners van een gemeente.

Verder blijkt uit de zeer ruime termijn van invoering niet dat sprake is van een dusdanige urgentie dat niet kan worden afgewacht of gemeenten voortvarend eigen initiatieven ontplooien tot het invoeren van het parkeren per minuut, zoals in 2011 aan hen is gevraagd.

Ook wordt niet inzichtelijk gemaakt welke alternatieven – anders dan wetgeving – mogelijk zijn om de gemeentelijke initiatieven te stimuleren.

De Raad van State is daarom niet overtuigd van de noodzaak van het initiatiefwetsvoorstel en de rechtvaardiging van de inbreuk die het voorstel maakt op de gemeentelijke autonomie.

De Raad adviseert daarom het initiatiefwetsvoorstel te heroverwegen.

De Raad wijst ten slotte ook op eventuele problemen met de uitvoerbaarheid van het initiatiefwetsvoorstel omdat het zich richt op alle vormen van parkeerbelasting in een gemeente.

Dit betekent dat het initiatiefwetsvoorstel zowel van toepassing is op het parkeren in parkeergarages en afsluitbare parkeerterreinen, als op het parkeren langs de weg.

Bij het parkeren in een garage of op een afsluitbaar terrein, kan door middel van het kaartje dat bij de ingang door de automaat wordt afgegeven direct het aanvangstijdstip van parkeren worden bepaald. Het afrekenen per minuut is daarmee waarschijnlijk betrekkelijk eenvoudig in te voeren. Dit geldt niet voor het parkeren langs de weg.

Ten aanzien van het verplicht stellen van betalen per minuut in particuliere parkeergarages merkt de Raad op dat het initiatiefwetsvoorstel tot gevolg heeft dat de wetgever ingrijpt in een private verhouding tussen aanbieders van diensten en consumenten.

De wetgever moet hiermee terughoudend omgaan. Overheidsingrijpen is uitsluitend aangewezen als sprake is van evident falen van de markt zodat ingrijpen uit het oogpunt van zwaarwegend algemeen maatschappelijk belang noodzakelijk en gerechtvaardigd is, aldus de Raad.

Uit de toelichting op het initiatiefwetsvoorstel volgt niet dat daarvan sprake is. Daarmee ontbreekt de noodzaak voor dit initiatiefwetsvoorstel. Tevens doorkruist het initiatiefwetsvoorstel het gemeentelijke parkeerbeleid. Ook op dit punt mist de toelichting een overtuigende motivering van de noodzaak van het wettelijk ingrijpen. Daarnaast is niet aannemelijk dat de ergernis van de consument over de tariefstructuur en de hoogte van de parkeertarieven met dit initiatiefwetsvoorstel effectief zal worden weggenomen gelet op de te verwachten neveneffecten.

De Raad adviseert daarom het initiatiefwetsvoorstel nader te bezien.