Voortgezette rijopleiding motorrijders sorteert effect

Het volgen van een voortgezette rijopleiding van de KNMV door motorrijders heeft een positief effect op de veiligheid van het rijgedrag en gevaar-herkenning door motorrijders.

Dat blijkt een onderzoek van de SWOV. De training van de KNMV is, in tegenstelling tot veel andere trainingen, niet gericht op het aanleren van vaardigheden. De motorrijder wordt geleerd dat het beter is gevaarlijke verkeerssituaties te voorkomen, dan hoe in deze situaties te handelen. En dat verklaart volgens de SWOV waarschijnlijk ook het positieve effect van de training. Het aanleren van specifieke vaardigheden leidt in de praktijk niet zelden tot zelfoverschatting en heeft dan per saldo een averechts effect.
In totaal deden 222 motorrijders deel aan het onderzoek. Voor – en na de opleiding werd gekeken hoe ze het er vanaf brachten. De training richt zich onder meer op het inzicht in de eigen beperkingen, het opmerken van mogelijk gevaar, en het inschatten of het rijgedrag moet worden aangepast. Om de risico’s in het verkeer inzichtelijk te maken en te kunnen bespreken worden de praktijkritten gefilmd. Bij het terugkijken en bespreken van de beelden worden eventuele niet-opgemerkte risico’s zichtbaar en is het mogelijk te leren van de eigen fouten.
De getrainde deelnemers kregen in de nameting van de instructeur een hoger rapportcijfer voor veilig rijden dan de controlegroep. Er werd in deze praktijkrit geen verschil tussen getrainde en ongetrainde deelnemers waargenomen in vlot, vaardig en sociaal rijden. Ook heeft de training geen invloed gehad op het zelf gerapporteerde rijgedrag. Er was geen verschil tussen getrainde en ongetrainde deelnemers in de cijfers die zij zichzelf gaven voor veilig, vlot en vaardig rijden.  Hiermee lijkt het risico afgewend dat de verbetering op veilig rijden teniet wordt gedaan door de zelfoverschatting van vaardigheden, waardoor de motorrijder juist meer risico’s gaat nemen. Dit is een belangrijk resultaat aangezien er nog maar weinig gedegen, en recente, studies zijn die een positief effect van een voortgezette rijopleiding laten zien, aldus de SWOV.
De resultaten laten verder zien dat de training vooral een positief effect heeft op het rijgedrag (bijvoorbeeld de snelheid of de positie op de weg) als dit aangepast moet worden om de zichtbaarheid te vergroten en als reactie op potentieel gevaar. Er is een minder duidelijk effect gevonden op het opmerken van potentieel gevaar. De getrainde groep scoort verder beter dan de controlegroep op de verborgen gevaren. Bij een verborgen gevaar gaat het om een andere verkeersdeelnemer die nog niet zichtbaar is, maar die plotseling ergens achter vandaan kan komen.
Het was vanwege het lage aantal gerapporteerde ongevallen tussen de voor- en nameting niet mogelijk geweest de effecten van de training  op ongevallen te meten.