‘Traditionele beroepen in OV gaan ingrijpend veranderen’
De taken van OV-personeel gaan de komende jaren fors veranderen. Nu nog staat vooral de functie centraal, maar in de toekomst wordt service een steeds belangrijker onderdeel van het takenpakket. Dat zei Connexxion-directeur Bart Schmeink vrijdag tijdens een bijeenkomst van reizigersorganisatie Rover op het hoofdkantoor van de vervoerder, in Hilversum.
”De taakgerichte benadering van functies in de vervoerssector gaat op termijn verdwijnen”, aldus Schmeink. ”We spreken nu nog van traditionele beroepen, zoals een chauffeur, een machinist of een conducteur. Maar ik verwacht dat in de toekomst de servicegerichte benadering belangrijker wordt. Het contact met de klant komt steeds meer centraal te staan.”
Zelfrijdende auto
Reden voor deze verandering is onder meer de opkomst van ICT in het vervoer, bijvoorbeeld de zelfrijdende auto. ”Daardoor wordt het besturen van een voertuig naar de achtergrond verdrongen en komt er meer ruimte voor het contact met de klant. Tevens stelt de ICT je in staat om meer kennis van de reiziger te hebben. Ik zie het in de toekomst gebeuren dat klanten bij het instappen in de bus met hun naam worden begroet.”
”Wij zien nu al dat we de aanwezige kennis gebruiken bij het inrichten van bijvoorbeeld leerlingenvervoer. Bij kinderen met gedragsproblemen weten we vaak welke problemen een kind heeft en welke aandoeningen niet bij elkaar passen. Van leerling A weten we dat hij beter niet bij leerling B kan zitten. Ik zie dergelijke ontwikkelingen de komende jaren alleen maar toenemen.”
Subsidie
Schmeink sprak een dag eerder ook op een andere bijeenkomst in Rotterdam. Daar gaf hij aan dat OV en doelgroepenvervoer, zoals leerlingen- of ouderenvervoer, samen zouden moeten worden aanbesteed en dat de overheid de verschillende subsidiepotjes beter kan samenvoegen.
”Mensen die actief zijn in de vervoerssector, ook de aanbestedende overheden, zijn in veel gevallen gewend om te denken vanuit de huidige situaties en methodieken. Er wordt geredeneerd: dit zijn de regels, dit is hoe wij het doen en hoe wij het altijd hebben gedaan. Maar er zou meer ruimte moeten zijn voor vernieuwing en andere vormen van vervoer.” Door de verschillende reizigersgroepen niet langer te scheiden, zouden nieuwe vormen van vervoer mogelijk worden.
Vernieuwing
”De ruimte voor vernieuwing is zeer beperkt. Mede omdat in bestekken zeer gedetailleerd staat hoe het vervoer eruit moet zien. We moeten daarom oppassen dat we niet het Kodak van deze tijd worden. Dat bedrijf hield te lang vast aan zijn oude business model, waardoor het nu niet meer bestaat.” Bij het moderniseren van vervoer, kan ICT volgens Schmeink een belangrijke rol spelen, bijvoorbeeld in de vorm van apps.
Een bekend voorbeeld daarvan is Uber, dat apps aanbiedt waarmee taxiritten kunnen worden aangevraagd en uitgevoerd. ”De gedachte van Uber is goed, maar de uitvoering niet”, aldus de Connexxion-directeur. Het vraaggestuurde aspect van de diensten, die het van oorsprong Amerikaanse bedrijf aanbiedt, vindt hij een goed idee. ”Maar het beleid om hun bedrijfsmodel hier in de markt te duwen, terwijl daarbij de wet wordt overtreden, werkt in Nederland niet.”
Autobezit
Een andere spreker tijdens de bijeenkomst in Hilversum was Tom ter Wee van de TU Delft. Hij verwacht dat de markt voor OV-bedrijven de komende jaren stabiel blijft of zelfs groeit. Diverse maatschappelijke ontwikkelingen zijn daar de oorzaak van.
”Het autobezit neemt af, onder meer omdat de positie van de auto als statussymbool minder wordt. Daarnaast gaan steeds meer mensen in steden wonen, waar het OV vaak goed is en ook handiger is, bijvoorbeeld omdat je je auto moeilijk kwijt kunt. Ook vermoed ik dat auto’s minder populair zijn onder jongeren, omdat ze dan niet online kunnen zijn. Al is dat mijn persoonlijke mening, die ik op dit moment nog niet met wetenschappelijk onderzoek kan onderbouwen.”
Tom van Gurp
Het is een spel van overleven geworden waarbij iedere vervoerder belachelijk laag inschrijft, met de steun van grote internationale moederbedrijven, die die paar cent wel kunnen missen als iets verlieslatend blijkt te zijn. Keerzijde hiervan is dat de reiziger simpelweg vergeten wordt.
Corebusiness is dan ook niet meer het vervoer op zich, maar het winnen en houden van omzet.
De overheid is hier grotendeels schuldig aan. Als zij prijs niet boven kwaliteit hadden gesteld was dit nooit gebeurd.
Ach, meneer Leeuwenburgh zou ook moeten weten dat er in de afgelopen 20 jaar wel iets iets veranderd op het gebied van OV. Waar toen de bomen niet hoog genoeg konden zijn, is het vervoer nu aan alle kanten uitgeknepen.
Dat zorgt er inderdaad voor dat de reiziger niet meer centraal staat, hoe kwalijk ook. Iedere vervoerder die anders beweert liegt. Zo simpel is.
Wie zijn de klos van deze ontwikkelingen (‘vooruitgang’ kan ik het niet noemen)? Zij die zich door de overheid tientallen jaren hebben laten wijsmaken dat het goed voor Nederland was om dit kleine landje niet nóg een autootje cadeau te doen maar met bus en trein te reizen. Nu deze generatie tegen haar pensioen zit, is alles wat altijd openbaar vervoer was opeens te duur en ‘niet meer van deze tijd’. De privatisering van onze voorzieningen begint het leven steeds meer te verzieken.
Als de heer Schmeink beweert te verwachten dat in de toekomst de klant meer centraal zal komen te staan geeft hij daarmee eigenlijk aan dat dit nu niet het geval is. Dat is ernstig. In mijn tijd als regiodirecteur OV was de chauffeur naast bestuurder van de bus, vooral ook de servicemedewerker bij uitstek. Hij/zij kende de klant, niet via privacygevoelige ICT opslag van persoonsgebonden informatie, maar als mens tot mens. Vaste chauffeurs op lijnen die omgeving en mensen kennen. Klantgericht.
http://www.ovpro.nl/bus/2015/04/06/moederbedrijf-connexxion-en-veolia-boekt-weer-positief-resultaat/?utm_campaign=0bbe970e00-OVPro_nieuwsbrief_beroepen_in_OV4_7_2015&utm_medium=email&utm_source=OVPro&utm_term=0_ba22b85a1a-0bbe970e00-327729497
Om over na te denken!
Mijnheer Schmeink wil het functiemodel inruilen voor het procesmodel. Het procesmodel = Taylorisme. Het procesmodel is ook in tegenstelling tot dat Schmeink beweert inefficiënt en per saldo duurder. Voordelen zijn simpele banen dus werknemers kan je sneller ontslaan/vervangen (minder opleidingstijd) als ze ‘versleten’ zijn. Het resultaat is een slechter product voor meer geld en slechtere werkomstandigheden. Iedereen de dupe behalve de aandeelhouders/sprinkhanen die bedrijven leeg vreten.
Mijnheer Schmeink is heel goed in vertellen hoe het volgens hem kan en mensen daar in enthoust maken met mooie verhalen.
Maar daadkracht heb ik bij hem nog nooit gezien.
Transdef wil maar één ding en dat is veel winst maken. Dus bij de woorden efficient, klantgericht en traditionele beroepen lees ik alleen maar dat hij een mogelijkheid zoekt om de dienstverlening zo veel mogelijk uit te kleden om winst te maken. Hij noemt dat efficient werken.
Zie het al helemaal voor me….Goede morgen Fardis.