NS in de Tweede Kamer: “Het wordt allemaal minder lelijk in december”

De Nederlandse Spoorwegen moest zich woensdagochtend in de Tweede Kamer komen verantwoorden over de problemen op het spoor. Het personeelstekort dwingt de NS om treinen te schrappen. Treinen zitten daarvoor voller dan ooit en het regent klachten bij Reizigersvereniging Rover. “Het wordt allemaal minder lelijk in december”, zegt Tjalling Smit, CCO van de NS, tegen de Tweede Kamer.

Eelco van Asch en Tjalling Smit, respectievelijk COO en CCO, kregen een spervuur aan vragen over zich heen in het parlement. Dat is ook niet gek, er speelt genoeg omtrent de vervoerder. De discussie over de concessie van het Hoofdrailnet is in volle gang, daarnaast dreigen de treinkaartjes komend jaar duurder te worden en vallen dagelijks treinen uit als gevolg van het dringende personeelstekort. De problemen stapelen zich op bij de NS.

De belangrijkste vragen van de Kamerleden gaan misschien wel over het personeelstekort en de uitval van de treinen. Smit wil daarbij een belangrijk misverstand uit te lucht helpen. “De huidige problematiek heeft niks met onderhoudsvraagstukken te maken. We hebben heel veel treinen staan die goed functioneren, maar die kunnen we niet inzetten door personeelstekorten.”

Personeelstekort niet aan zien komen

Smit geeft wel toe dat het personeelstekort door de NS te laat ontdekt is. “De cijfers van Rover liegen er niet om en komen ook overeen met onze druktebezettingcijfers. We hebben te lang vastgehouden aan de ambitie dat we meer treinen willen rijden en dachten dat te kunnen doen door extra personeel te werven. We kampen nu met een enorme personeelskrapte. We missen nog meer dan tien procent machinisten en conducteuren. We zijn ineens gegaan van een situatie waar we makkelijk de vacatures invulden, naar een situatie waar we heel veel vacatures open hebben staan. Dat hebben we niet aan zien komen.”

Doordat het personeelstekort rauw op het dak kwam van de NS, moest de vervoerder schrappen in de dienstregeling om betrouwbaar te blijven rijden. “We rijden nu nog niet de volledig afgeschaalde dienstregeling zoals we voor december hebben aangekondigd. Op dit moment is de afschaling niet netjes verwerkt in de dienstregeling. We hebben simpelweg uit de bestaande dienstregeling treinen geschrapt en de omliggende treinen niet versterkt.” De treinen die voor of na de uitgevallen trein rijden zijn nu drukker bezocht, maar zijn niet versterkt. “We zijn niet zo flexibel zoals we willen.”

Minder lelijk in december

Vanaf december gaat de nieuwe dienstregeling in. Deze dienstregeling speelt beter in op de geschrapte treinen, belooft Smit. Het lukt de NS in december namelijk wel om de omliggende treinen te versterken en bijvoorbeeld langer te maken. Daarmee kunnen die treinen de drukte opvangen van de treinen die geschrapt zijn. “Bij de structurele afschaling in december, passen we de dienstregeling aan op het materieel.” Als de afschaling netjes verwerkt is, komen betere tijden volgens de NS-topman. “Het wordt allemaal wat minder lelijk in december.”

Toch maakt de NS zich ook zorgen over de ontwikkelingen van corona en de invloed daarvan op het personeel. Van Asch: “Ik maak me zorgen over de impact van besmettingen onder ons personeel. De regels omtrent mogelijke quarantaine kunnen veel impact hebben op de inzet van ons personeel.”

Duurdere treinkaartjes

Komend jaar rijden minder treinen, is het drukker in de trein en worden de treinkaartjes duurder. PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop vraagt zich af hoe de trein betaalbaar kan blijven. Smit vraagt daarbij hulp van de staatssecretaris. “Wij willen graag differentiëren in onze tarieven. We hebben een uitermate succesvolle proef achter de rug op het traject Den Haag-Eindhoven waarbij we tot zestig procent korting aanboden aan reizigers die buiten de drukte reizen.” Daar werd naar eigen zeggen gretig gebruik van gemaakt. “In de nieuwe concessie kunnen we afspraken maken over de verschillende tarieven om spreiding mogelijk te maken. Wij willen daarmee de trein betaalbaar houden voor iedereen.”

Op de vraag of de huidige problemen een negatieve invloed hebben op de discussie over de gunning van het Hoofdrailnet antwoordt Smit stellig: “Wij twijfelen niet over de komende concessie en de juridische basis daarvan. We hebben er alle vertrouwen in dat wij de komende twee jaar het vervoer op het Nederlandse Hoofdrailnet verzorgen.” Daarnaast verwachten de NS-bestuurders dat de problemen van het personeelstekort tijdelijk van aard zijn. “Over de komende concessieperiode vertrouwen wij erop onze dienstregeling volledig op orde te hebben.”

Lees ook:

• Spitsmijden mislukt: ‘We werken allemaal op dezelfde dag thuis’
• Extra kosten loonstijging bezorgt de NS komende jaren verlies
• Inspectie: ‘NS heeft te weinig zicht op gevaarlijke situaties op het spoor’