Waterstofbussen Arriva rijden 1,5 jaar na brand rond in de Achterhoek

De eerste waterstofbus van Arriva rijdt sinds deze week in de Achterhoek rond. De bus is, anderhalf jaar na de verwoestende brand, feestelijk gepresenteerd. Na het ongeluk in 2021 volgde een “ingewikkelde tijd”, zegt Jieskje Hollander, regiodirecteur bij Arriva. In totaal zullen binnenkort negen waterstofbussen rondrijden in de Achterhoek, waarvan een aantal nu al te bewonderen zijn in Doetinchem.

Eind 2020 besloten Arriva, provincie Gelderland en de Poolse busbouwer Solaris om vanaf december 2021 tien waterstofbussen in te gaan zetten in de dienstregeling in de Achterhoek. De provincie bouwde een waterstoftankstation en Solaris leverde op 26 oktober 2021 de eerste bussen af. Twee dagen later ging het mis: een van de bussen met bijbehorende stalling vloog in de brand.

Uit het onderzoek van het Nederlands Onderzoek Instituut (NLOI) blijkt dat gelekte waterstof de brand veroorzaakte. Hollander vertelt: “Een kabel zat niet goed vast waardoor waterstof lekte. Het veiligheidssysteem sloeg meteen aan de blies de waterstofweg zodat de bus niet zou ontploffen. De bus stond alleen binnen waardoor de waterstof niet weg kon komen.” Hoe de waterstof is ontvlamd is weet Hollander niet, maar de bus en de stalling stonden na de lekkage snel in brand. “Eigenlijk werkte het veiligheidssysteem uitstekend en als de bus buiten had gestaan was er waarschijnlijk niks gebeurd.”

Na de brand volgde een ingewikkelde tijd. “We moesten onderzoek wat de brand veroorzaakte. Het was wachten en zoeken.” Gedeputeerde Jan van der Meer vult aan: “Niet alleen het onderzoek moet aantonen dat de bus veilig is, maar ook de reizigers en de chauffeurs moeten daarvan overtuigd zijn.” Na het onderzoek heeft Arriva enkele aanpassingen doorgevoerd en de negen overgebleven bussen staan nu klaar om ingezet te worden. Hollander verzekert dat de bussen veilig zijn. “Het ongeluk was domme pech. In ons land rijden al meerdere waterstofbussen veilig rond. De techniek is bewezen.”

Grijze waterstof

Tijdens de presentatie rijdt de bus richting het waterstoftankstation. Jan van der Meer krijgt de eer om de bus te tanken. “Over waterstof is veel te doen. Voor mij is het eigenlijk alleen interessant als het groene waterstof is. Dat is pas na 2030 grootschalig beschikbaar”, stelt de gedeputeerde. De waterstofbus van Arriva rijdt voorlopig nog op grijze waterstof.

Het verschil tussen groene en grijze waterstof zit hem in de elektriciteit die de waterstof meedraagt. Bij grijze waterstof is dat elektriciteit opgewekt door fossiele brandstoffen. “Met de eerste bussen op waterstof bereiden wij ons voor op de toekomst waar groene waterstof beschikbaar is.” Hollander vult aan: “We doen deze pilot om bekend te raken met waterstof. In Groningen zijn we bezig met een waterstoftrein en hier rijden onze eerste waterstofbussen. Onze monteurs weten nu hoe het is om met waterstof te werken. Dat is allemaal heel waardevol.”

Arriva heeft momenteel geen plannen om meer waterstofbussen te bestellen. “Waterstofbussen zijn flink duurder dan de alternatieven, daarnaast zijn niet overal tankstations beschikbaar en rijden de bussen nog op grijze waterstof. In de toekomst zien we waterstofbussen wel als een mooie aanvulling op de batterij-elektrische bussen. De waterstofbussen kunnen vaak een langere afstand afleggen en het opladen kost weinig tijd.”

Waarschuwingsbel

Na de tankbeurt van een paar minuten, stapt iedereen weer in de bus. De chauffeurs is enthousiast en is met name te spreken over de camera’s die hem helpen om naast en achter de bus te kijken. Spiegels zijn verleden tijd. Omdat de bus stil is, heeft de chauffeur ook een pedaal gekoppeld aan een bel, die hij kan indrukken waarmee hij fietsers of andere weggebruikers kan waarschuwen.

Bij aankomst op station Doetinchem pakken omstanders hun telefoon erbij en fotograferen ze de bus. Andere reizigers stappen meteen in. Zij mogen alleen niet naar binnen, ze zullen moeten wachten tot ze de bus in de dienstregeling tegenkomen.

De waterstofbussen rijden in ieder geval tot het einde van de concessie in 2025 rond in de Achterhoek. Het streven is om per bus minimaal 50.000 kilometer per jaar te rijden. Volgens Hollander is het na de concessie aan de volgende vervoerder om de bussen te bekijken. Wat Hollander betreft worden de bussen dan overgenomen. “Dan zijn ze nog lang niet afgeschreven.”

Lees ook:

• Waterstofbussen Arriva rijden nog niet door “opstartproblemen”
• Waterstofbussen Arriva in januari ‘eindelijk’ de weg op
• Nieuw waterstoftankstation voor Connexxion-bussen in Heinenoord
• Veiligheid elektrische bus doet niet onder voor die van fossiel aangedreven bus
• Hoe vervuilend zijn dieselbussen in het openbaar vervoer?