CO2 uit de lucht vangen met rijdende trein duur maar wel haalbaar

Een treinwagon die CO2 vangt uit de lucht terwijl de trein rijdt? Canadese onderzoekers zijn overtuigd en schrijven in het wetenschappelijke tijdschrift Joule dat deze innovatie gaat bijdragen aan het terugdringen van klimaatverandering. Rijdt binnenkort elke NS-trein in Nederland met een extra wagon met een CO2-filter?

“Neen”, is het simpele antwoord van Earl Goetheer, onderzoeker bij TNO. “Dat het technisch werkt, daar is geen enkele twijfel over. Het werkt. Alleen het energie- en financiële plaatje levert twijfels op.”

Het probleem van CO2-capture is momenteel dat grote ventilatoren nodig zijn om lucht in filters te blazen. Dit kost veel elektriciteit, bovenop de elektriciteit die nodig is om de CO2 uit te lucht te filteren en op te slaan. De Canadese onderzoekers bedachten hiervoor een creatieve oplossing: een filter op een rijdende trein. De lucht wordt dan automatisch in de filters geblazen en hiervoor is dus geen extra elektriciteit nodig, beweren de onderzoekers.

Daarnaast verwachten de onderzoekers dat ze de energie die ze nodig hebben om CO2 te binden ook uit de rijdende trein kunnen halen. Bij het remmen komt namelijk veel warmte vrij en die kan worden omgezet in energie. De CO2 vangst kan dus zero-emissie plaatsvinden, stellen de onderzoekers.

Dat ligt volgens Goetheer een stuk genuanceerder. “Het klinkt heel sympathiek, maar het leven is complexer dan dat.” De uitdagingen liggen ten eerste bij de brandstof van de trein zelf. “De energie die jij terug kan winnen door te remmen, die had je ook kunnen gebruiken om de trein naar voren te sturen. Veel treinen, zeker in Amerika, rijden nog op diesel. Ook in Nederland rijden niet alle treinen op groene energie. Zo’n extra wagon met een filter en een opslag voor CO2 levert meer weerstand op, en dus heeft de trein meer energie nodig om vooruit te rijden. Volledig zero emissie is het plan van de onderzoekers niet.”

Ook logistiek zijn er de nodige uitdagingen volgens Goetheer. “Allemaal treinen rijden dan rond met vloeibaar CO2 erin. Daar moet je ook iets mee doen. Dat moet je ergens opslaan of omzetten in mineralen. Dat is een enorme logistieke uitdaging.”

IJsland

Naast de claim dat een trein CO2 kan vangen met minder energie, zijn weinig andere voordelen ten opzichte van een stationaire CO2 vangst. “Het grootste verschil is dat ze geen ventilator nodig hebben op een trein, maar het maakt niet uit waar je het doet. De lucht is overal. Het beste is het om de CO2 vangst te doen in een land waar groene energie enorm goedkoop is zoals IJsland. Dan heeft een filter op de trein geen voordeel meer.”

Financieel gezien zijn de onderzoekers ook veel te ambitieus volgens Goetheer. “De onderzoekers stellen met deze stofzuigers op de trein dat het 50 euro kost om een ton CO2 op te vangen. Momenteel kost het tussen de 700 en 1000 euro per ton, en dat is berekend met nagenoeg geen elektriciteitskosten. Je kunt je voorstellen dat je beperkte ruimte hebt aan boord van een trein, dat maakt het ook nog eens extra duur.”

Toch is het een leuk onderzoek wat bijdraagt aan de kennis over CO2-vangst. “Het genereerde ontzettend veel pers en het klinkt leuk. Dit creëert een leercurve. Ik vind het een sympathiek idee waarvan volgende generatie weer slimmer wordt.”

Lees ook:

• Weer 3 extra regio’s waar reizigers in- en uitchecken met betaalpas
• RET test technologische snufjes in Slimme Tram
• Elektrische snelbus met ‘spoorkwaliteit’ vanaf 2030 op het traject Breda-Gorinchem-Utrecht