Mansveld wil verschillende tarieven voor gebruik spoor

Staatssecretaris Wilma Mansveld van Infrastructuur en Milieu gaat maatregelen nemen om de capaciteit van het Nederlandse spoor beter te benutten. Zo wil ze onderscheid maken in de tarieven voor de gebruikersvergoeding en de prioriteitsregels voor capaciteitsverdeling herzien. Mansveld maakte dit bekend aan de Tweede Kamer. 



De onderzoekers van het rapport ‘Capaciteitsverdeling op het spoor’ verwachten dat door de liberalisering op het hoofdrailnet in de toekomst één of meerdere internationale personenvervoerders capaciteit gaan aanvragen op het Nederlandse spoor. Daardoor ontstaat meer samenloop en mogelijk conflicten.

Mansveld wil de huidige regels voor capaciteitsverdeling aanpassen om toekomstige conflicten het hoofd te bieden. 

Mansveld gaat het ‘Besluit capaciteitsverdeling hoofdspoorweginfrastructuur’ aanpassen waarin deze regels in staan gedefinieerd. De staatssecretaris komt midden 2014 met een ontwerp van deze aangepaste regels.

Prijsprikkels

Mansveld wil met prijsprikkels het treinverkeer anders over het spoor verdelen. Zo wil ze een hogere bijdrage vragen voor spoortrajecten met een hoge kwaliteit en lagere tarieven voor verbindingen met een lagere kwaliteit. Datzelfde principe wil ze laten gelden voor de dal- en piektijden op het spoor.

Ook overweegt ze een bonus- malusregeling bij verstoringen op het spoorwegnet om vervoerders te stimuleren beter te presteren. De staatssecretaris wil een milieuheffing invoeren voor vervoerders. Verder hoopt ze door een onderscheid te maken tussen het gemengde net en de Betuweroute meer capaciteit te creëren voor het personenvervoer.

Verschillende belangen

Uit het onderzoek over de capaciteitsverdeling blijkt dat de belangen van vervoerders verschillen. Personenvervoerders willen lang vooruit kunnen plannen, terwijl goederenvervoerders juist graag ad hoc over paden willen beschikken. In de praktijk blijkt dat de toegewezen ruimte voor ad hoc paden verre van volledig wordt benut.

Daarnaast concurreren vervoersaanvragen om capaciteit van aannemers die in opdracht van ProRail het onderhoud uitvoeren en aanpassingen aan de infrastructuur doen. Om verstoringen zo beperkt mogelijk te houden, wijken zij zoveel mogelijk uit naar de nacht en weekenden. Dit brengt echter hogere kosten met zich mee.

Verschillende belangen

De onderzoekers stellen dat wijzigingen in de onderhoudsschema’s niet goed worden uitgewisseld met de vervoerders of de buitenlandse infrastructuurbeheerders. Over het onderhoud zeggen de onderzoekers verder dat de capaciteit niet volledig wordt benut en minder belastend kan worden ingepland.

Op het spoortraject tussen Den Haag en Brussel dreigt al een tekort aan capaciteit. Naast de NS wil Arriva ook een treinverbinding met België realiseren, de zogeheten Lage Landenlijn. 
De treinen moeten het spoor delen met de binnenlandse treinen en het goederenvervoer.

Liberalisering

Op dit moment is alleen het internationale reizigersvervoer geliberaliseerd. De Europese Commissie wil echter ook dat de rest van het personenvervoer op het spoor wordt geliberaliseerd. De Tweede Kamer is daar op tegen.

Marieke van Gompel

Lees ook:

• Arriva krijgt nog geen vergunning voor Lage LandenLijn
• Tweede Kamer negatief over EU-plannen liberalisering spoor