Tweede Kamer verdeeld over aanpak vervoersarmoede: rekeningrijden treft armsten

Tijdens het Tweede Kamerdebat over vervoersarmoede werd duidelijk dat er geen eensgezindheid is over de aanpak van dit probleem. Partijen presenteerden uiteenlopende oplossingen, variërend van subsidies voor elektrische auto’s tot afschaffing van milieuzones en wijzigingen in het parkeerbeleid. Aanleiding van het debat was een onderzoek van TNO, waaruit blijkt dat subsidies voor duurzame mobiliteit vooral bij rijkere mensen terecht komen.

D66-Kamerlid Rutger Bamenga pleitte voor betaalbaar vervoer voor iedereen en bekritiseerde de recente accijnsverlaging op benzine. Hij is voorstander van de ‘Nederlandpas’ naar Duits voorbeeld, waarmee burgers voor 49 euro per maand onbeperkt buiten de spits met de trein kunnen reizen.

Hidde Heutink van de PVV reageerde kritisch op de voorstellen van Bamenga, vooral op het idee van rekeningrijden, waar de democraten al langer voorstander van zijn. “D66 wil betalen naar gebruik invoeren, maar dat jaagt mensen alleen maar verder de armoede in,” stelde Heutink. Hij bekritiseerde ook de invoering van milieuzones, die volgens hem kleine ondernemers uit de steden jagen.

Parkeerbeleid met onvoldoende draagvlak

DENK-Kamerlid Farid El Abassi waarschuwde dat de kilometerheffing vooral mensen met een laag inkomen zou raken. Hij bekritiseerde ook het parkeerbeleid in sommige steden. “Gemeenten voeren betaald parkeren in zonder legitieme motivering. Dit treft vooral mensen met een laag inkomen die afhankelijk zijn van de auto,” zei hij. Het Kamerlid noemde daarbij de gemeente Utrecht als voorbeeld, waar onlangs betaald parkeren voor de hele stad is ingevoerd. Hij vindt dat er in deze gemeenten te weinig aandacht is voor draagvlak.

Olger van Dijk (Nieuw Sociaal Contract) pleitte voor investeringen in nieuwe ov-projecten zoals de Lelylijn en de Nedersaksenlijn. Ook ziet hij wel iets in een sloopregeling, waarbij mensen een vergoeding krijgen als ze hun oude, vervuilende auto wegdoen. Daarnaast wil hij graag dat er meer onderzoek komt naar de oorzaken van vervoersarmoede in de plekken waar dat het meeste voorkomt, zoals in landelijke gebieden.

Oerhollandse fietscultuur

ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis riep op tot meer investeringen in fietsinfrastructuur en betere busverbindingen. “Als men op een befietsbare afstand liever de auto pakt maar die niet kan betalen, is er natuurlijk geen sprake van vervoersarmoede,” stelde hij. Volgens hem wordt het potentieel van de fiets nog niet genoeg benut, onder meer omdat “onze typische, oerhollandse fietscultuur niet bij iedereen evenveel in zwang is”.

Staatssecretaris Vivianne Heijnen erkende de complexiteit van vervoersarmoede en benadrukte de noodzaak van samenwerking tussen verschillende partijen. Ze wees op de investeringen die het kabinet al heeft gedaan in infrastructuur en duurzame mobiliteit, maar erkende dat er nog veel werk aan de winkel is. Haar ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) onderzoekt momenteel een combinatie van slooppremie voor oude brandstofauto’s met een aanschafsubsidie voor goedkopere elektrische auto’s. Dat is iets waar bijvoorbeeld NSC in geïnteresseerd is.

In reactie op de opmerkingen van DENK over het parkeerbeleid, zei Heijnen: “Als oud-wethouder weet ik hoe belangrijk draagvlak is voor dit soort beslissingen. Ik zou gemeenten adviseren om daar echt aandacht voor te hebben, maar gemeenten bepalen zelf hun parkeerbeleid en dat laat ik dus ook aan hen.”