Evaluatie Weesperknip: kleine succesjes, maar geen vervolg

Er komt geen vaste Weesperknip in het Amsterdamse centrum na de pilot van afgelopen zomer. Dat schrijft verkeerswethouder Melanie van der Horst maandag in een raadsbrief. De afsluiting van de Weesperstraat en drie omliggende straten voor gemotoriseerd verkeer leidde tot drukte op andere plekken. Ook de nood- en hulpdiensten ondervonden hinder van de knip. Desondanks was er door de pilot minder autoverkeer in het pilotgebied en daarbuiten.

Volgens het onderzoeksrapport van de gemeente reed er substantieel minder autoverkeer in het pilotgebied tijdens de knip. “Het gaat om 18 procent minder unieke auto’s en 10 procent minder voertuigkilometers. Ongeveer driekwart hiervan is toe te rekenen aan de pilot Weesperstraat.” Ook buiten de het gebied nam het autoverkeer af. “In heel Amsterdam reden 3 procent minder unieke auto’s en werden 5 procent minder voertuigkilometers afgelegd. Daardoor verbeterde de doorstroming in de stad met 2 procent”, zo schrijven de onderzoekers. Bewoners van het pilotgebied vonden dat de leefbaarheid daar verbeterd was.

Hinder

Wel werd het drukker op de omleidingsroute. Zo reed tijdens de pilot 40 procent meer verkeer door de Kattenburgerstraat. “Bewoners daar gaven aan dat zij last hadden van de agressieve sfeer, onbereikbaarheid, lawaai, stank, overlast, machteloosheid en een opgesloten gevoel”, zo staat in het rapport. Ook de nood- en hulpdiensten hadden last van langere aanrijtijden. “Dit heeft niet geleid tot overschrijding van de normen voor aanrijtijden, maar heeft wel gezorgd voor stress bij het rijdend personeel.” Er waren onder meer problemen met de slagbomen die soms niet automatisch open en dicht gingen voor de diensten. Dan moesten er verkeersregelaars aan te pas komen.

Verder is de luchtkwaliteit substantieel verbeterd in het pilotgebied, een van de doelstellingen van de pilot. Andere doelstellingen zijn echter niet gehaald. Zo is het aantal verkeersongevallen overal gelijk gebleven. Er waren ook meer meldingen van verkeersonveilige situaties en verkeersonveilig gedrag. Ook zijn er tijdens de pilot geen duidelijke toe- of afnames van fiets- en ov-gebruik waargenomen. Het kiezen van een andere vervoerswijze is een zogenaamd tweede orde-effect, volgens de onderzoekers. Die treden pas op langere termijn op.

Toekomstplannen

Wethouder Van der Horst noemt de samenwerking met nood- en hulpdiensten als verbeterpunt in haar brief. Er is een verbeterplan opgesteld naar aanleiding van de pilot, waaruit blijkt dat gemeenten deze diensten vroegtijdig moet betrekken bij bereikbaarheidsmaatregelen.

In de toekomst komt er geen structurele knip in de Weesperstraat. “Ik werk graag toe naar een betere balans voor buurten als geheel, niet met “harde knips” maar met verkeersfilters: iedereen kan zich door een buurt of straat verplaatsen, maar niet iedereen kan dat doen in een gemotoriseerd voertuig”, zo schrijft de wethouder. Voor de Weesperstraat en de Valkenburgerstraat ligt verder een verlaging van de maximumsnelheid naar 30 km/u op tafel. Ook een versmalling (een zogeheten ‘knijp’) is een van de opties die de wethouder onderzoekt.

“In alle gevallen geldt dat er goed bekeken moet worden wat de maatregelen voor effect hebben op de verschillende doelgroepen, het verminderen van de hoeveelheid autoverkeer in het centrum en op mogelijke waterbedeffecten”, aldus Van der Horst. “Ik wil mijn ogen niet sluiten voor de problematiek die is ontstaan bij de Kattenburgerstraat en wil daar dan ook waakzaam voor zijn bij eventuele vervolgstappen in de Weesperstraat.”

Lees ook:

• Wethouder van der Horst biedt excuses aan voor Weesperknip-perikelen
• Amsterdams Palenplan na anderhalve week stopgezet: ‘Als dit verdergaat, gaan er doden vallen’