Aftrap MaaS-campagne in Eindhoven: ‘omslag in denken nodig’
Hoe krijg je de tienduizenden medewerkers in Brainport Eindhoven uit de auto? Een bewustwordingscampagne moet zorgen voor duurzamer woon-werkverkeer in de regio. Want naast de technologische oplossing in de vorm van een MaaS-app, vraagt anders reizen om een omslag in denken bij werkgevers en werknemers.
“Je kan producten en diensten voor mobiliteitsoplossingen blijven ontwikkelen, maar het krijgt pas echt effect op het moment dat er daadwerkelijk gebruik van wordt gemaakt”, zegt Tim Daniels, programmamanager smart mobility bij Brainport Development. Daar is de tijd nu rijp voor met de MaaS-app van Turnn, die sinds deze maand klaar is voor regionale opschaling.
Serious game
Om de app onder de aandacht te brengen, werd deze week op de High Tech Campus in Eindhoven het startschot gegeven van de bewustwordingscampagne ‘How zero are you?’. Het gaat om initiatief van Brainport Development, de gemeente Eindhoven, ASML – partners in de MaaS-pilot – en ontwikkelaar Turnn. De vier partijen gaan de verschillende campussen in de Brainport-regio langs met een zogeheten serious game.
Het spel, met elementen van een escape room, heeft tot doel dat deelnemers nadenken over hoe duurzaam hun reis eigenlijk is. Daarvoor vormen zij de raad van de bestuur van een fictief bedrijf, waarvoor een mobiliteitsbeleid moet worden ingericht dat woon-werkverkeer goedkoper, gezonder, groener en gemakkelijker maakt. Het idee is dat zij zich er daardoor van bewust worden wat er te winnen valt op het gebied van CO2-uitstoot, ziekteverzuim, reiskostendeclaraties en benzinekosten.
Dit moet ervoor zorgen dat de werkgevers en medewerkers gaan nadenken over hun eigen mobiliteitsgedrag en de alternatieven die er voorhanden zijn. “Zoals bijvoorbeeld een MaaS-platform”, zegt Daniels. “Dat is onderdeel van het totaalpakket aan nieuwe mobiliteitsdiensten die we hier in de regio ontwikkelen en willen implementeren en opschalen om de problematieken te verhelpen.”
Tekst gaat verder onder de foto
‘Verkeer loopt echt vast’
Slimmer, duurzamer en veiliger reizen is namelijk hard nodig om Brainport Eindhoven bereikbaar, leefbaar en verkeersveilig te houden. “We zien dat het verkeer echt aan het vastlopen is. Dat betekent dat we ervoor moeten zorgen dat mobiliteit anders wordt georganiseerd”, aldus de Eindhovense wethouder Monique List-de Roos. De gemeente startte eerder dit jaar samen met ASML op kleine schaal met de app, die nu dus ook te gebruiken is voor andere bedrijven.
De Turnn-app maakt het mogelijk om zonder OV-chipkaart met de trein te reizen, eigen vervoer te declareren en deelvervoer te reserveren. Afgelopen maanden werd dit door 750 gebruikers getest, wat leidde tot diverse aanpassingen. “We liepen er bijvoorbeeld tegenaan dat medewerkers het proces van plannen tot betalen te lang vonden duren. Je bent gewend aan de snelheid en directheid van een OV-chipkaart. Wat wij doen is hetzelfde, maar dan op een digitale manier. Dat proces hebben we versneld”, zegt Davy van de Haar, directeur bij Turnn, dat onderdeel is van de ICT Group.
Meteen afrekenen en administreren
In de app kan gemakkelijk worden gekozen voor de combinatie van verschillende vervoersmodaliteiten die in één keer kunnen worden gepland, geboekt en betaald. Werkgevers kunnen bovendien randvoorwaarden meegeven, zodat het laten staan van de auto op een manier wordt gestimuleerd die past bij het eigen beleid. Medewerkers van ASML kunnen bijvoorbeeld de rit met het OV meteen afrekenen en administreren.
Voor corona reisde bijna 70 procent van de ASML-medewerkers met de auto, terwijl 40 procent binnen een straal van 10 kilometer woont. Om hen uit de auto te te krijgen is het fijn dat een MaaS-app kan worden gebruikt die alternatieven laat zien, aldus Peet van de Loo, programmamanager bij het team Access & Mobility. “Je ziet meteen wat het betekent in reistijd en geld, maar ook voor je CO2-voetafdruk.” Een ander pluspunt noemt ze de tijdswinst bij het verwerken van declaraties. “Op het moment dat een reis is geboekt, is niet alleen het ticket betaald, maar ook het hele administratieve proces daarachter geregeld.”
Tekst gaat verder onder de foto
Specifieke oplossingen
Het verschil met andere MaaS-apps is dat die van Turnn specifiek is ontwikkeld voor Brainport Eindhoven, licht Turnn-directeur Van de Haar toe. Dat maakt het mogelijk om specifieke oplossingen te bedenken voor bedrijven in de regio. Zo is onlangs voor ASML net buiten de stad in Eersel een Park & Ride-locatie geopend. Vanaf hier kunnen werknemers met de e-bike of shuttlebus naar Veldhoven, wat ze een autorit over de drukke Kempenbaan bespaart. Volgens ASML scheelt dit op jaarbasis zo’n 7 miljoen kilometers met de auto.
Om het gebruik van de MaaS-app te vergroten, wordt het enthousiasme van gebruikers bij ASML intern gebruikt om ook andere werknemers de voordelen te laten zien. Maar het is dus ook broodnodig dat andere werkgevers uit de regio aansluiten. “Hoe meer bedrijven dat doen, hoe meer deelvervoer we kunnen aanbieden”, zegt Van de Haar. “Oplossingen zoals een taxi lijken nu onhaalbaar. Maar als er veel bedrijven in het systeem zitten, is het ineens mogelijk om daaraan te denken.”
Lees ook:
Je kunt pas mensen in het OV of MAAS krijgen als de reistijden door-to-door korter worden dan met de auto. Dus moet er meer en vaker HOV-bussen rijden, meer stations komen, zoals Acht/Airport (komt pas in 2028 misschien), Nuenen en bij de DAF. Men moet ook inzien dat men voor de lange termijn een visie moet hebben (en dat het opheffen van het Belgisch lijntje eigenlijk een verkeerd idee was). Nu hobbelt men van de ene hype, zoals BRT/HOV naar MAAS, en straks wil men een tram laten rijden.
Ook infrastructuur. Bedrijven zoals XPO, PostNL en ASML hebben miljarden geïnvesteerd en daarom mag de overheid ook wat doen: derde rijbaan A2 De Hogt- Batadorp (Randweg is al voorbereid) +spitsstroken A2 Weert-E’hoven, want dat staat dagelijks vast en er is niet veel asfalt nodig. Toen op de A4 extra asfalt nodig was omdat RWS daar had geblunderd bij de parallelbanen bij Leiden, de woonplaats van de toenmalige minister Schultz van Haegen, was dat zo geregeld. Waarom kan dat niet voor Eindhoven?