Verkeersprotocollen: met schoolstraat komt kind coronaproof in de klas

Om te zorgen dat kinderen straks coronaproof op school aankomen, heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een protocol voor alle betrokkenen opgesteld. Hierin staan communicatieboodschappen en maatregelen. In die eerste categorie: kinderen moeten komen lopen of fietsen. Een concreet actiepunt luidt: richt schoolstraten in.

Het document focust bewust op het basisonderwijs en kinderdagopvang. Beiden gaan weer open op 11 mei. Op basis van de besluiten over verdere afschaling van COVID-19-maatregelen zal de scope verbreed worden. Bijvoorbeeld wanneer het voortgezet onderwijs weer begint.

Met de heropening worden verschillende knelpunten verwacht. Veel kinderen (en hun ouders) zullen lopend of fietsend naar school komen. Aan de ene kant omdat een groot deel van de ouders thuis zit en niet gelijk door hoeft te rijden naar het werk. En aan de andere kant omdat velen zich houden aan de communicatieboodschap ‘reis zo veel mogelijk te voet of per fiets’. Het wordt dus druk op fiets- en voetpaden, op kruispunten, in stallingen en bij de schoolpoort.

Verbreden

Het protocol bestaat uit twee delen: een overzicht van maatregelen die scholen en gemeenten kunnen nemen en een lijst van communicatieboodschappen. Met dat laatste begint het document. De belangrijkste punten: kom lopend of fietsen, houd anderhalve meter afstand, parkeer je fiets zelfstandig en houd het breng- en haalmoment kort. Uniform communiceren van deze boodschappen is belangrijk, benadrukt het ministerie. Er is een toolkit met onder meer posters beschikbaar. Die zijn in lijn met de andere overheidscampagnes.

Bij de concrete maatregelen is onderscheid gemaakt in realisatietijd. Snel te regelen is bijvoorbeeld het aanbrengen van korte boodschappen op het wegdek. In dit rijtje staat ook het aanpassen van de groen- en/of roodtijden van verkeersregelinstallaties.

Een maatregel die meer tijd vraagt is bijvoorbeeld smalle tweerichtingspaden omzetten naar een eenrichtingspad. Maar denk ook aan het scheiden van inkomend en uitgaand verkeer of het verbreden van fietspaden. Spreiden van verkeersstromen over routes en tijd is ook een van de aanbevelingen, net als het inrichten van schoolstraten.

Laatste stukje

Het ministerie wijst geregeld naar de leidraad die Tour de Force, Ruimte voor lopen, GNMI en CROW Fietsberaad onlangs opstelden met hetzelfde doel. Hierin zijn de maatregelen wat geconcretiseerd. Een prominente rol daarin heeft de schoolstraat: een straat voor de ingang van de school die twee keer per dag wordt afgesloten voor gemotoriseerd verkeer. In krappe situaties zou het ook verboden kunnen worden om te fietsen. Het concept komt uit Italië, en vindt veel navolging in België. Ook daar is het een van de actiepunten bij de heropstart van scholen.

Het mooie is, schrijven de partijen in de leidraad, dat het schoolstraat-concept veel verschillende maatregelen verenigt. Denk aan een tijdelijk parkeerverbod nabij school, een gemarkeerde plek waar ouders hun kinderen kunnen afzetten en ophalen en het inrichten van fietsparkeergelegenheid op afstand. Ouders kunnen dan het laatste stukje lopend afleggen.

Obstakels

Als een gemeente kiest voor tijdelijke verboden, zoals een inrijverbod om een schoolstraat mogelijk te maken, is er geen verkeersbesluit nodig. De gemeente kan in dat geval kiezen voor een tijdelijke verkeersmaatregel op grond van artikel 34 en 35 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer (BABW). Als een gemeente de verboden definitief wil maken, is hiervoor op grond van art. 12 van het BABW wel een regulier verkeersbesluit noodzakelijk.

In de leidraad staan ook nog wat concretere handreikingen om routes naar scholen coronaproof te maken. Bij kruispunten en andere oversteekplekken zouden gemeentes met markering kunnen aanbrengen waar fietsers en voetgangers het beste kunnen wachten, is één van die punten. Genoemd wordt ook het verminderen van het aantal obstakels op het trottoir. Bijvoorbeeld door aan bewoners te vragen hun fietsen elders neer te zetten.

Drukknopje

Fietsen op de rijbaan toestaan, staat ook in het rijtje. Op die manier ontstaat er meer ruimte op het fietspad. Eventueel kunnen voetgangers op hun beurt weer uitwijken naar het fietspad. De opstellers adviseren dan om de maximum snelheid op de rijbaan (tijdelijk) te beperken tot 30 km/uur. Ook moeten automobilisten geïnformeerd worden over de aanwezigheid van fietsers op de rijbaan.

‘Ongemakkelijk punt’ bij verkeerslichten is het drukknopje, vinden de partijen. Kan zo het virus overgedragen worden? Voor de zekerheid kan de gemeente de noodzaak om op de knop te moeten drukken wegnemen. Bijvoorbeeld door een vaste groenfase voor fietsers en voetgangers in te stellen. Of door ervoor te zorgen dat detectielussen goed werken. Het is, benadrukken ze, dan wel ‘een vereiste’ dat de gemeente ter plekke goed communiceert.

Lees ook:

https://www.verkeersnet.nl/verkeersveiligheid/29005/lessen-uit-vlaanderen-schoolomgeving-verkeersveilig-in-vier-stappen/