Meer studenten op de fiets, minder in het ov

Betere benutting van openbaar vervoer voor studenten kan op termijn een bedrag van maximaal €205 miljoen opleveren.

Dat blijkt uit het advies van de Taskforce Beter Benutten Onderwijs en Openbaar Vervoer.

De Taskforce heeft onderzoek gedaan naar manieren om de kosten voor de ov-studentenkaart omlaag te brengen. Maar de oplossingen die worden aangedragen hebben als bijkomend voordeel dat ook andere reizigers er baat bij hebben. Er ontstaat meer ruimte in het ov tijdens de spits en de bereikbaarheid in de regio’s verbetert.

Nu vindt de helft van het aantal reiskilometers door studenten plaats in de relatief dure spits, vooral in de ochtendspits is dat te merken.

Uit het onderzoek van de Taskforce komen drie kansrijke maatregelen naar voren: vermindering van het aantal gereisde kilometers, verschuiving van spits naar daluren en betere benutting van de onderwijsgebouwen.

Vermindering van het aantal reiskilometers kan bijvoorbeeld doordat studenten korte ritten gaan afleggen per fiets of E-bike.

Als 40% van de ov-kilometers zou worden vervangen door fietsritten (onder 5 km) en e-fietsritten (onder 15 km) zou dat landelijk €67 miljoen besparen. De Tasforce signaleert wel dat een dure e-fiets voor studenten een drempel kan vormen.

Ook leren op afstand, bijvoorbeeld met online colleges, kan het aantal reiskilometers terugbrengen. Leren op afstand kan ook helpen om studenten minder in de dure spits te laten reizen en meer in de goedkope daluren. Landelijk zou één dag in de week minder naar het opleidingsinstituut €51 miljoen opleveren.

Een andere manier om studenten vaker in de daluren te laten reizen is het aanpassen van de roosters. Uit pilots blijkt dat soms een kleine verschuiving, van bijvoorbeeld een half uur, al een groot verschil kan maken. Het effect van een verschuiving van spits naar dal begroot de Tasforce op maximaal €35 miljoen.

Er is ook winst te halen in betere benutting van de gebouwen. Nu vindt het meeste onderwijs nog plaats tussen 09.00 en 15.00 uur. Na 15.00 uur staat bij 48% van de onderwijsinstellingen de helft of meer van de lokalen leeg. Dit zou voor de onderwijssector de grootste financiële winst opleveren, namelijk €58 miljoen.

Op het Deltion College in Zwolle wordt met de verschillende methoden ervaring opgedaan middels pilotprojecten. Zo kunnen studenten een ‘Deltion fiets’ gebruiken voor het traject tussen het station Zwolle en het Deltion College, een afstand van 2,2 km. Gedurende de duur van de opleiding fietst de student deze route. Na het behalen van diploma, kan de student de fiets behouden. Het project is volgens Deltion is een groot succes. Deltion heeft uit eigen zak nog eens 100 extra fietsen aangeschaft, het totaal komt dan op 180 fietsen.

Verder heeft het Deltion College voor een aantal opleidingen de aanvangstijd van de lessen een half uur vervoegd, naar 8.00 uur. Roosteraars houden geen rekening meer met individuele voorkeuren van docenten, maar plannen blokken in voor een bepaalde vakgroep. De vakgroep moet vervolgens zelf zorgen voor de indeling van de individuele docenten. Hierdoor zijn er minder tussenuren en minder reisbewegingen, ze noemen het één van de manieren om te komen tot het student vriendelijker roosteren. Studenten hoeven in deze formule nog maar 4 dagen naar de onderwijsinstelling te reizen in plaats van 5. De studenten zijn positief, ondanks de vroege starttijd, omdat er minder tussenuren zijn.