Gratis parkeren? Of anders parkeren?
Gemeenten zouden perioden moeten invoeren met gratis parkeren in de binnensteden. Dan komen er weer meer mensen op de winkels af. Dit citaat van bijzonder hoogleraar Cor Molenaar medio dit jaar leverde de nodige Pavlofreacties op, zowel vanuit de retailwereld als de verkeers-/parkeerwereld. Vooral omdat een niet al te geloofwaardig voorval in Engeland als onderbouwing diende. In het Britse plaatsje Cardigan gingen (alle vier!) de parkeerautomaten kapot en dat zou volgens de Daily Mail (!) leiden tot aanzienlijk meer bezoekers aan de binnenstad. Niet echt een wetenschappelijk onderbouwde case om parkeerbeleid op te bouwen. Maar waarop dan wel? Want feit is dat binnensteden kampen met een teruglopend aantal bezoekers. En feit is ook dat veel gemeenten moeite hebben om de parkeerexploitatie rond te krijgen. Dus er moet wel wat gebeuren!
Tijdens de bijeenkomst van de Verkeersnet Academy op 4 november a.s. komen zowel voor- als tegenstanders aan het woord. Maar dan wel met een deugdelijke onderbouwing, waarmee je kunt aankomen bij je wethouder.
Neem bijvoorbeeld Winschoten. Ruurdjan Bakker vertelt daarover. In Winschoten is op 1 januari 2015 betaald parkeren afgeschaft. Op de 900 parkeerplaatsen op straat en 200 plekken in de parkeergarage hoeft niet meer te worden betaald.
De maatregel werd vooraf gegaan door uitgebreid overleg met bewoners en winkeliers. De eerste ervaringen zijn positief. De invoering van vrij parkeren is volgens 90% van de ondervraagde ondernemers een belangrijke oorzaak van het aantrekkelijker worden van de Winschoter binnenstad. Tachtig procent is van mening dat het een positieve invloed heeft op het eigen bedrijf en de economische ontwikkeling. Of de situatie blijvend is, zal blijken uit evaluatie-onderzoek dat dit jaar plaats heeft. Ook de verkeerskundige gevolgen worden geëvalueerd.
Ook de case Harderwijk zal ongetwijfeld ter sprake komen. Bezoekers aan de binnenstad kunnen sinds eind maart 2015 van maandag tot en met vrijdag hun auto in de Houtwalgarage en op het parkeerterrein aan het Westeinde de eerste 2 uur gratis parkeren. Het aantal parkeerders verdubbelde. De proef trekt zowel meer parkeerders uit Harderwijk aan als bezoekers uit de regio, aldus de evaluatie.
Maar willen dergelijke voorbeelden onverkort zeggen dat gratis parkeren werkt?
‘Bij de beoordeling van gratis of goedkoop parkeren, moet bekeken worden welk effect daarmee beoogd wordt’, zegt Hans Voerknecht die zich binnen KpVV-CROW specialist bij uitstek kan noemen op dit terrein. ‘In vrijwel alle gemeenten beoogt men hiermee bij te dragen aan een florerend winkelbestand. Uit alle ons beschikbare onderzoeken en praktijkervaringen, blijkt dat dit een dure maatregel is, die vrijwel niets bijdraagt aan winkelbezoek en -omzet. Andere maatregelen zoals een hogere kwaliteit openbare ruimte, het zorgen voor een goede menging met horeca en publiekstrekkers en het regelmatig organiseren van evenementen in het winkelgebied hebben veel meer effect. Makkelijk bereikbaar en makkelijk parkeren is voor 15 procent van de bezoekers een factor bij de keuze van het winkelgebied. Parkeertarieven spelen maar voor 6 procent van de bezoekers een rol.’
Ook Giuliano Mingardo van de Erasmus Universiteit Rotterdam ziet niets in gratis parkeren. In een bijdrage op Verkeersnet noemde hij onlangs een aantal redenen waarom dat geen goed idee is. Kort samengevat: Het enige resultaat dat een gemeente krijgt uit het invoeren van gratis parkeren op lange termijn is zeer waarschijnlijk een binnenstad overvol met auto’s en een financiële ramp. En waarvoor? Voor een niet effectieve en niet efficiënte manier om de retail in de binnenstad te stimuleren.
Over een financiële ramp gesproken. Eerder schreef Arie Pijp van Spark al op Verkeersnet dat er drie betalende ‘instanties’ zijn als het om auto- (of fiets)parkeren gaat: De gemeenschap, De gebruikers, De bestemming. Deze partijen kunnen in hun eentje de kosten van het parkeren op zich nemen, maar vaak zien we dat deze partijen gezamenlijk het parkeren ‘betaalbaar’ maken. De gemeenschap (inwoners) neemt de aanleg en het onderhoud voor haar rekening; de parkerende automobilisten betalen voor de eventuele regulering en handhaving en de bestemming (bijvoorbeeld de winkeliers) draagt hier mede aan bij door uitrijkaartjes aan te schaffen voor hun klanten, of in een bezoekersregeling te participeren. Afschaffen van betaald parkeren wil dus feitelijk zeggen dat we de financiering anders gaan regelen. Reden om in de bijeenkomst van Verkeersnet Academy apart in te gaan op de financiële aspecten van een dergelijke ingreep.
Gratis, of niet gratis? Of ligt de waarheid wellicht toch weer in het midden? Of zoals Hans Zuiver van Mobycon tijdens de bijeenkomst van de Verkeersnet Academy uiteen zal zetten: ‘Veel onderzoeken hebben aangetoond dat betaald parkeren geen doorslaggevende factor is in de keuze om naar een winkelgebied te gaan, maar juist het winkelaanbod, de sfeer en algemene bereikbaarheid. Toch is het belangrijk om te onderkennen of de ooit ingevoerde parkeerregulering nog wel het beoogde doel bereikt. Wellicht zijn andere vormen van parkeerregulering mogelijk. Of nog beter: zoek als gemeente de middenstand en bespreek waar kansen liggen om parkeren weer het visitekaartje van úw binnenstad te laten zijn.’
