Besparen op Wmo door betere voetgangersvoorzieningen
Gemeenten kunnen besparen op Wmo-uitgaven door te voorkomen dat oudere voetgangers vallen door gebrekkige voetgangersvoorzieningen.
Dat stelt CROW in een nieuwe folder die gemeenten wijst op nut en noodzaak van goed beheer en onderhoud van de openbare ruimte.
In Nederland belanden jaarlijks ongeveer 100.000 65-plussers op een afdeling spoedeisende hulp van een ziekenhuis als gevolg van een valongeval. Daarvan vallen er jaarlijks ongeveer 12.000 als voetganger op straat. Het is volgens CROW het topje van de ijsberg: jaarlijks vallen er veel meer 65 plussers op straat, maar het merendeel van hen bezeert zich niet zodanig dat hij of zij naar het ziekenhuis moet.
Wanneer ouderen vallen, is het letsel dat zij oplopen vaak relatief ernstig. Veelvoorkomend zijn heup- en polsfracturen. Maar liefst 39% van de ouderen die op een SEH afdeling terecht komen, belandt in het ziekenhuis. Meer dan 2.500 van hen overlijden zelfs als gevolg van hun val. Door de vergrijzing wordt voor het jaar 2030 een verdubbeling tot een verdrievoudiging van het aantal dodelijke valslachtoffers verwacht.
De gemiddelde directe medische kosten van een SEH-behandeling of ziekenhuisopname van een oudere als gevolg van een valongeval, bedragen ongeveer € 8.700. Jaarlijks gaat het in heel Nederland om een bedrag van € 890 miljoen. Ongeveer € 48 miljoen daarvan zijn kosten voor huishoudelijke hulp die via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) direct voor rekening van gemeenten komen. Ongeveer € 455 miljoen valt onder de zorgverzekeringswet (Zvw) en 390 miljoen euro onder de Wet langdurige zorg (Wlz). Daar komen dan ook nog vaak de kosten voor vervoer, woningaanpassing, e.d. bij.
Vanuit de Wet publieke gezondheid (Wpg) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) spelen gemeenten een belangrijke rol bij de preventieve zorg aan ouderen. Deze rol wordt belangrijker nu zorg aan thuiswonenden, zoals begeleiding, dagbesteding of kortdurend verblijf, per 1 januari 2015 uit de Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz) naar de Wmo wordt overgeheveld. Door deze overheveling verdienen investeringen van gemeenten in valpreventie zich deels terug door besparingen op de Wmo-uitgaven, zo stelt CROW.
Uitgangspunt moet zijn dat het ontwerpeis van openbare ruimte moeten zijn afgesteld op de meest kwetsbare verkeersdeelnemers. Als het ontwerp uitgaat van mensen met een functiebeperking, is het resultaat geschikt voor iedereen en profiteert iedereen ervan. Maar ook goed beheer en onderhoud van de voetgangersvoorzieningen is belangrijk. Daarbij gaat het onder meer om handhaving op fout geplaatste auto’s of hinderlijk geplaatste reclameborden, containers, fietsen, e.d., werkzaamheden aan de weg en bij evenementen, gladheidsbestrijding op looproutes naar belangrijke bestemmingen en repareren van oneffenheden als gevolg van verzakkingen, boomwortels e.d.
VeiligheidNL biedt een rekenmodule aan waarmee is uit te rekenen welke besparing valpreventie op kan leveren voor de Wet langdurige zorg.
