NS: één op de zes reizigers verwacht minder treinreizen na corona

Eén op de zes reizigers verwacht na de coronacrisis minder vaak met de trein te gaan reizen. Ze verwachten vaker thuis te blijven werken of hebben afgelopen maanden een alternatief vervoermiddel zoals een auto aangeschaft. Forenzen houden rekening met drie kantoordagen, blijkt uit het doorlopende reizigersonderzoek dat spoorvervoerder NS samen met de TU Delft uitvoert onder 23.000 reizigers.

8 procent van de ondervraagde forenzen verwacht zelfs helemaal niet meer te reizen naar het werk. Dat vooral forenzen hun oude reisgedrag niet zullen oppakken in het post-coronatijdperk, heeft forse gevolgen voor de spoorvervoerder. Woon-werkverkeer is namelijk goed voor de helft van de totale inkomsten van NS. “Als deze groep al één dag per week gaat thuiswerken, dan betekent dat meteen tien procent minder omzet voor NS. Onze marges zijn beperkt, dus zo’n klap is voor ons moeilijk op te vangen”, aldus Tjalling Smit, lid van de raad van bestuur.

Spreiding

Er ligt volgens Smit een uitdaging voor de dagen dat forenzen nog wél de trein pakken. Uit het onderzoek kwamen vooral dinsdag en donderdag uit de bus als populaire dagen om naar kantoor te gaan, met de maandag op de derde plek. Smit: “We moeten na de crisis niet meer in de oude gewoonte terugvallen om allemaal op hetzelfde moment in de trein te stappen. Het is belangrijk om met bedrijven, scholen en andere organisaties afspraken te maken over dagen waarop men naar school en kantoor reist om te voorkomen dat er drukke spitsdagen ontstaan.”

NS noemde de terugkeer van de forens augustus vorig jaar cruciaal voor herstel van het aantal reizigers. De vervoerder sprak toen de verwachting uit de reizigersaantallen pas na 2024 weer op het oude niveau liggen als gevolg van veranderd reisgedrag en economische krimp. Toen de maatregelen halverwege 2020 werden versoepeld, keerden voornamelijk sociaal-recreatieve reizigers terug.

Recreatieve reizen

De terugval onder deze recreatieve reizigers ligt dan ook naar verwachting lager. Zo’n driekwart van deze reizigers denkt post-corona gewoon weer het oude reisgedrag op te pakken. Als de coronacrisis eenmaal achter de rug is, verwachten zij zelfs tijdelijk vaker met de trein te reizen om uitgestelde dagtrips in te halen.

Voorlopig is dit toekomstmuziek zolang de tweede lockdown van kracht blijft. Op werkdagen is het aantal treinreizigers weer gedaald tot gemiddeld 20 procent vergeleken met voor de coronacrisis. Meer dan de helft van de ondervraagde reizigers laat de trein links liggen omdat ze geen noodzakelijke reis hoeven te maken en drukte willen mijden.

Twee derde van de ondervraagde reizigers geeft aan zich op dit moment wel veilig te voelen in de trein en op het station. Verder blijft het draagvlak voor een mondkapje groot. 82 procent van de reizigers vindt het geen probleem gezichtsbescherming te dragen in de trein en 79 procent vindt het ook prima dit op het station te doen.

Trends

Niels van Oort, co-director van het Delftse Smart Public Transport Lab en nauw betrokken bij het onderzoek, signaleert ook trends tijdens de pandemie. “In de eerste lockdown zagen we de positieve houding ten opzichte van de trein instorten, maar gaandeweg de verlichting van de maatregelen klom deze gestaag weer op. Zodra het vaccin voor iedereen in beeld komt, verwacht ik ook weer een lichte toename.”

Hij verwacht dat de opgave voor het OV als duurzaam alternatief onverminderd groot zal zijn. “Hopelijk kunnen we ook de positieve effecten, zoals afvlakking van de spitsen, blijven behouden na pandemie.”

Lees ook:

• Onderzoek NS en TU Delft: forens zal vaker wegblijven dan andere reizigers
• ‘NS verwacht tot 2025 minder reizigers en moet inkrimpen’