‘Zonde dat OV niet optimaal wordt gebruikt door senioren’

Senioren zijn een interessante doelgroep voor vervoerders, maar ze reizen lang niet altijd met het openbaar vervoer. Op welke manier stimuleer je hen om te kiezen voor trein, tram, metro of bus in plaats van het wmo-vervoer? Daarover vertelt gedragsadviseur Harmen Krusemeijer van DTV Consultants tijdens het OV Expo Congres op donderdag 8 oktober.

Het OV-netwerk wordt – corona buiten beschouwing gelaten – onvoldoende gebruikt door 65-plussers, betoogt Krusemeijer. Onderzoek in Noord-Brabant laat bijvoorbeeld zien dat ‘een flink aantal ritten’ van de Regiotaxi min of meer op de buslijn rijdt. “Doelgroepenvervoer is een prachtige voorziening voor iemand die het echt nodig heeft, maar er zijn ook mensen die best wel eens met het OV kunnen reizen.”

DTV Consultants heeft in Brabant verschillende projecten uitgevoerd om de zelfredzaamheid van senioren te verbeteren, met als gevolg dat zij vaker gebruik maken van het openbaar vervoer. Dat zorgt er niet alleen voor dat senioren makkelijker van A naar B kunnen reizen; tegelijkertijd loont deze aanpak voor overheden en vervoerders.

Instroming beperken

“Bij de projecten die we hebben uitgevoerd waren mensen met een wmo-pas een belangrijke doelgroep. Maar veel regio’s en gemeenten kiezen er ook voor om de nu nog fitte senioren uit te nodigen om de instroming naar het doelgroepenvervoer te beperken. Als je nog redelijk fit bent en nu al aangeleerd krijgt dat je met het OV kan reizen, wordt de stap naar de Regiotaxi later minder snel gemaakt.”

Het voordeel daarvan voor vervoerders is onmiskenbaar, legt Krusemeijer uit. Ouderen hebben relatief veel tijd om op pad te gaan, hebben daarvoor de middelen én reizen vaak in de daluren. Daar komt bij dat overheden geld uitsparen als iemand met een wmo-pas reist met een alternatief vervoermiddel. “Daarmee kun je voorzieningen in de lucht houden. Zeker op dit moment is het des te belangrijker om wmo-vervoer betaalbaar te houden.”

Tot 40 procent stapt over

DTV Consultants is in het westen van Brabant meerdere samenwerkingen aangegaan met Arriva en Connexxion om OV-gebruik te stimuleren onder 65-plussers. Krusemeijer: “Tussen de 30 en 40 procent van de deelnemers maakt binnen zes tot acht weken de overstap van het wmo-vervoer op het openbaar vervoer.” Behalve de financiële voordelen zorgt dat er ook voor dat senioren soms jaren langer zelfstandig blijven. “Mensen merken: hé, ik kan best met mijn rollator in een bus stappen.”

De sleutel tot succes is dat senioren meer dan alleen voorlichting krijgen. “Als je iemand een OV-chipkaart geeft, zegt bij welke halte je kunt opstappen en de bus komt tien minuten te laat, is het gelijk chaos.” Momenteel wordt bekeken hoe de projecten, die stilliggen door corona, voorzichtig kunnen worden hervat. “Seniorenorganisaties geven aan dat er genoeg mensen zijn die zich fit voelen en mee willen blijven doen aan het maatschappelijk verkeer. De OV-sector voert nu zelf ook campagne waarin de reiziger weer welkom wordt geheten.”

Samenwerking met vervoerders

Op 8 oktober geeft Harmen Krusemeijer toelichting op de projecten. Er wordt onder meer uitgelegd hoe met vervoerders is samengewerkt om 65-plussers in de bus te krijgen en wat het gedragsmodel hierachter is. “Senioren moeten niet alleen horen dat ze met het OV kunnen reizen. Ze moeten ook ervaren: ík kan het. Dat willen ze wel, maar je moet ze over die drempel helpen.”

Het OV Expo Congres vindt plaats op 8 oktober in een vanwege corona aangepaste ruimte in Expo Houten. Het aantal fysieke deelnemers is beperkt, dus snel aanmelden is verstandig. Het is ook mogelijk om online deel te nemen tegen een gereduceerde prijs. Annuleren van deelname op locatie of omboeken naar online deelname kan vrijblijvend tot 48 uur van te voren.