‘Vergeet bij verlenging OV-concessie de verduurzaming niet’

Overheden moeten vervoerders juist nu financieel stimuleren om te blijven investeren in nieuwe, duurzame bussen. Daarvoor pleit de RAI Vereniging. Nu er gesproken wordt over een verlenging van OV-concessies, bestaat het risico dat vervoerders langer blijven doorrijden met het huidige en dus niet erg duurzame materieel. “Laten we verduurzaming niet vergeten en zorgen dat er groene keuzes worden gemaakt”, vertelt Steven van Eijck, voorzitter van de RAI Vereniging.

Het is onzeker wat de impact van de coronacrisis is op het reisgedrag van mensen. Daarom wordt nu gesproken over de verlenging van OV-concessies en aanbestedingsprocessen worden op pauze gezet. Daar heeft Van Eijck zeker begrip voor, maar hij hamert op de klimaatdoelen en ambities voor het milieu. Bovendien heeft de Nederlandse industrie de investeringen in duurzaam materieel hard nodig.

Milieudoelstellingen

De voorzitter van de RAI Vereniging wijst op de plannen die in Nederland zijn gemaakt voor de vergroening van de mobiliteitssector, zoals het Bestuursakkoord Zero Emissie Bussen uit 2016 en de afspraken in het Klimaatakkoord. Van Eijck waarschuwt dat die ambities mogelijk op losse schroeven komen te staan als er langer mag worden doorgereden met ouder materieel. De gemiddelde leeftijd van de voertuigen loopt hierdoor op en het is negatief voor de uitstoot van schadelijke stoffen en CO2.

Om te voorkomen dat investeringen in nieuw materieel op de lange baan worden geschoven, vraagt de RAI vereniging overheden om vervoerders een financiële stimulans te geven om alsnog nieuwe bussen te bestellen. “Vergeet bij de verlenging van de OV-concessie de verduurzaming niet”, aldus Van Eijck. “Dit kan door bij een verlenging van de concessie aanvullende voorwaarden op te nemen, zodat vervoerders toch nieuwe bussen aanschaffen of meer groene energie gebruiken. De coronacrisis houdt ons nog een lange tijd in de greep, maar dat mag geen reden zijn om klimaat- en milieudoelstellingen naar achteren te schuiven.”

Economie

Van Eijck benadrukt verder het belang van de continuïteit in investeringen voor de busfabrikanten en toeleveranciers. Normaal worden er in Nederland tussen de 300 en 600 nieuwe bussen afgeleverd. “Juist in deze tijden van crisis moeten we de vraag stimuleren en ervoor zorgen dat bedrijven kunnen blijven produceren. Op het moment dat concessietermijnen worden verlengd, valt deze productie deels of zelfs volledig weg.”

Het is volgens de voorzitter belangrijk dat fabrieken in Nederland snel weer aan de gang kunnen met de productie, zoals nu ook al in andere landen gebeurt. Daarom probeert de RAI Vereniging nu vast te stellen onder welke condities bedrijven en fabrieken de productie weer veilig kunnen opstarten en dat gebeurt met wetenschappelijke bewijzen. “Wij nemen alles in overweging, maar dan moet het product uiteindelijk natuurlijk wel worden afgenomen.”

Gelijk speelveld

Juist nu de economie getroffen wordt door deze crisis, is het noodzakelijk goed te kijken naar een gelijk speelveld bij tenders in de mobiliteitssector. “Nederland en Europese tenders zijn echt anders dan die in Aziatische en Amerikaanse landen. Er zijn voorbeelden bekend van tenders waarin duidelijk staatssteun is gegeven. Om echt een gelijk speelveld te creëren, moeten dus de juiste voorwaarden worden opgesteld.”

In zijn ogen moeten altijd drie voorwaarden worden meegerekend. In de eerste plaats betekent dat geen staatssteun. Ten tweede moeten de voertuigen niet alleen zelf duurzaam zijn, maar zou ook het productieproces duurzaam moeten verlopen. Als laatste dienen de arbeidsvoorwaarden en de werkomstandigheden mee te spelen. “Als je die voorwaarden zou opnemen in tenders, krijg je steeds meer een gelijk speelveld”, vertelt Van Eijck. “Maar er zullen ook partijen buiten de boot vallen.”

Lees ook:

Uitstel aanbesteding Zaanstreek-Waterland door corona