Kamer wil leeftijdsgrens en helmplicht fatbikes, andere e-bikes buiten schot

Een brede Kamermeerderheid wil een minimumleeftijd van 14 jaar en een helmplicht voor fatbikes. Nagenoeg de hele Tweede Kamer steunde een motie van VVD en NSC die het kabinet verzoekt deze maatregelen in te voeren. Ook in de Eerste Kamer zou daarmee een meerderheid voor de maatregelen zijn.

De leeftijdsgrens en helmplicht moeten alleen voor fatbikes gelden, staat expliciet in de motie. Daar wringt het: volgens minister Barry Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) is een juridisch onderscheid met andere e-bikes lastig te maken. Fabrikanten zouden fatbikes kunnen aanpassen om onder de regels uit te komen, vreest Madlener. “Je begint dan natuurlijk een kat-en-muisspel”, zei hij eerder.

Opgevoerd

De Kamer steunde ook een motie om de politie de mogelijkheid te geven in het menu van fatbikes te kijken, om te bepalen of die is opgevoerd. Dat kan al, zei Madlener twee weken geleden, maar VVD-Kamerlid Hester Veltman weersprak dat.

De Amsterdamse verkeerswethouder Melanie van der Horst juicht de aangenomen motie toe. Ze spreekt van “een duidelijke opdracht voor de minister om snel hiermee aan de slag te gaan”. Van der Horst: “Laten we kijken naar wat wel kan in plaats van wat niet kan. Want hoe langer we wachten, hoe meer ongelukken en kinderen die zichzelf en anderen kunnen verwonden met blijvende gevolgen.”

Veilig Verkeer Nederland (VVN) is “positief verrast” dat er een brede meerderheid is in de Tweede Kamer voor een helmplicht en minimumleeftijd. De organisatie is vooral “erg blij” dat de politiek de ontstane ophef over de fatbikes heeft opgepakt. “Nu is het afwachten hoe de plannen gaan uitpakken en hoe het land reageert”, aldus een woordvoerster van VVN.

Liever 16 jaar

Overigens had de organisatie liever een minimumleeftijd gezien van 16 jaar, omdat VVN “niet zeker weet” of deze leeftijdsgrens iets gaat uithalen. Het probleem ligt volgens de organisatie namelijk niet alleen bij kinderen onder de 14 jaar. Wel zou hiermee het probleem van het gebruik van fatbikes bij het Nationaal VVN Verkeersexamen opgelost zijn, legt de woordvoerster uit. Eerder gaf de organisatie al aan dat fatbikes niet toegestaan zijn bij het verkeersexamen voor basisschoolleerlingen uit groep 7 en 8.

VVN is ook geen voorstander van de helmplicht, omdat er daardoor niet minder ongelukken gebeuren. Wel ziet de organisatie graag dat zoveel mogelijk mensen op een e-bike een helm dragen, omdat dit de kans op ernstig letsel verkleint. Volgens de woordvoerster dient een helmplicht ook als “ontmoedigingsbeleid” en is het “fijn en goed” dat de maatregel makkelijk te handhaven is.

Ook de Fietsersbond is tevreden met de aangenomen moties. “Het instellen van een aparte categorie voor fatbikes is een belangrijke stap, omdat er zo specifieke regels voor deze fietsen kunnen gelden, zonder dat alle e-bikes hieronder vallen”, aldus de bond op zijn website.

De Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen (NVSHA) vindt het positief dat de Tweede Kamer oog heeft “voor de gevaren van elektrische fietsen en fatbikes in het bijzonder”. Voorzitter David Baden benadrukt echter ook dat de veiligheid op wegen en fietspaden veel breder moet worden bekeken. “We moeten ons niet alleen concentreren op de fatbike. Veiligheid gaat ook over voorlichting en over de inrichting van de openbare weg.”

Brede wegen en fietspaden

“Mijn dochter van 5 leert fietsen, die slingert nog over de weg. Over diezelfde weg kan ook iemand met een speedpedelec aan komen razen met 45 kilometer per uur”, schetst Baden de problematiek. Dat vraagt volgens de voorzitter van de SEH-artsen onder meer om brede wegen en fietspaden en overzichtelijke kruispunten.

Bij de houdbaarheid van regels die alleen voor fatbikes gelden en niet voor andere elektrische fietsen, heeft Baden zo zijn twijfels. “Is het reëel om regels te maken die alleen voor fatbikes gelden?”, vraagt hij zich hardop af. Ook verantwoordelijk minister Barry Madlener (Infrastructuur) heeft gewaarschuwd dat het onderscheid juridisch moeilijk te maken is en zou kunnen leiden tot een “kat-en-muisspel” tussen de overheid en fabrikanten van fatbikes, die mogelijk zullen proberen onder de regels uit te komen.